Χάγη και βρετανικό δίκαιο

 

Ημερομηνία δημοσίευσης: 08/02/2012

Η απόφαση του Διεθνους Δικαστηρίου της Χάγης την περασμένη Παρασκευή είναι εξόχως διδακτική και, παρά το γεγονός ότι ήταν απογοητευτική για τους κατοίκους του μαρτυρικού Διστόμου, καθόλου δεν αποτελεί ταφόπλακα των διεκδικήσεων προς τη Γερμανία. Το δικαστήριο, υπό το βάρος των διεθνών συσχετισμών και αναλογιζόμενο ότι ανοίγει μια κερκόπορτα επικίνδυνη, αποφάσισε να στηρίξει την ετεροδικία, να μην επιτρέπεται δηλαδή να άγεται ένα κράτος ενώπιον δικαστηρίων άλλου κράτους, όπως ήταν το κοινό αίτημα Ελλήνων και Ιταλών. Διότι, σου λέει, δεν θα επιτρέψουμε π.χ. στον πάσα έναν Πακιστανό που πέρασε από το Γκουαντάναμο να πάει στο ειρηνοδικείο της Πεσαβάρ και να κάνει αναγκαστική εκτέλεση στην αμερικανική πρεσβεία στο Ισλαμαμπάντ. Το γεγονός ότι για πρώτη φορά αναγνωρίζεται ετεροδικία σε υπόθεση που αφορά εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας σίγουρα θα έκανε διάφορα καθάρματα να αισθανθούν πιο ασφαλή.
Η απόφαση αυτή όμως δεν αφορά ούτε άλλες αξιώσεις ιδιωτών κατά της Γερμανίας ούτε αποτελεί παραγραφή των κριμάτων και των βαρών που ουδέποτε τακτοποίησε η φίλη και εταίρος χώρα. Το θέμα των αποζημιώσεων για τις καταστροφές που επέφερε η ναζιστική κατοχή στην Ελλάδα και το αναγκαστικό δάνειο παραμένουν σε εκκρεμότητα μέχρις ότου κάποια ελληνική κυβέρνηση τα θέσει. Και τότε θα διαπιστώσουμε ότι η Γερμανία είναι πιθανό να έχει αισθητά λιγότερους φίλους και υποστηρικτές απ' όσους φανταζόμαστε ή εμφανίζεται να έχει. Να θυμόμαστε όμως ότι και το γεγονός ότι οι κάτοικοι του Διστόμου αναγκάστηκαν να πάνε στην Ιταλία για να βρουν το δίκιο τους οφείλεται στην πολιτική απόφαση των κυβερνήσεων Σημίτη να μην επιτρέψει να μπει χέρι στα περιουσιακά στοιχεία του γερμανικού Δημοσίου, παρ' ότι υπήρχε απόφαση του Αρείου Πάγου. Να θυμόμαστε επίσης ότι συμπαραστάτες στο ελληνοϊταλικό αίτημα στάθηκαν και στέκονται Γερμανοί αντιφασίστες νομικοί.
Ταυτόχρονα όμως η απόφαση για την ετεροδικία εμπεριέχει ένα επιχείρημα για την ελληνική πλευρά και τονίζει μια εξοργιστική αντίφαση: Από τη μία πλευρά δεν μπορεί ένας Έλληνας ή Ιταλός ή Γερμανός ιδιώτης να πάει στα δικαστήρια της χώρας του μια άλλη χώρα για εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας και από την άλλη η ελληνική κυβέρνηση αποδέχεται να μπορεί ο κάθε ιδιώτης πιστωτής να την τραβάει στα αγγλικά δικαστήρια και σε κατασχέσεις όχι για να ξεπληρωθεί αίμα, αλλά δάνεια...