«ΣΥΣΤΗΜΙΚΕΣ.... ΔΙΑΡΡΟΕΣ»  ΣΤΟΝ ΚΟΛΠΟ ΤΟΥ  ΜΕΞΙΚΟΥ.

                                               

Ολοι έχουμε γίνει αποδέκτες κάποιων πληροφοριών για τη μεγάλη περιβαλλοντική καταστροφή, στον Κόλπο του Μεξικού, απο την διαρροή πετρελαίου, σε κατεστραμμένη πετρελαιοπηγή της αγγλικής  εταιρείας BP.

Το ιστορικό της διαρροής.

Ανατρέχοντας στο ιστορικό της υπόθεσης οι δημοσιογράφοι αναφέρονται στην έκρηξη που προκλήθηκε, στις 20 Απριλίου 2010, σε εξέδρα άντλησης πετρελαίου, σκοτώνοντας 11 εργάτες και τραυματίζοντας άλλους 17. Η δεξαμενή «Deepwater Horizon» αντλούσε πετρέλαιο σε βάθος 5.500 μέτρων κάτω απο την επιφάνεια της θάλασσας, στον κόλπο του Μεξικού. Ανθρώπινο λάθος ή επιπόλαιες τεχνοκρατικές διακινδυνεύσεις μετέτρεψαν τον «βαθύ υπόγειο ορίζοντα» σε μια κόλαση, μετά την   εκρηξη και τη συνεχή διαρροή 35.000 βαρελιών πετρελαίου  κάθε μέρα. Πυκνά σύννεφα δηλητηριωδών αερίων και αιθάλης έπνιξαν την ευρύτερη περιοχή σε ακτίνα 500 μιλίων και απείλησαν τις ακτές πέντε αμερικανικών Πολιτειών.

Οι συνέπειες της πετρελαιοκηλίδας στον κόλπο του Μεξικού μοιάζουν με εφιαλτικό σενάριο αμερικάνικης ταινίας επιστημονικής φαντασίας. Η διαρροή απειλεί να αφανίσει την πανίδα της περιοχής, τις περιουσίες, την καθημερινή ζωή και την υγεία των κατοίκων της περιοχής. Σύμφωνα με τον υπουργό υγείας της Πολιτείας Λουιζιάνα ζητήθηκε άμεση βοήθεια 10 εκατομ. δολλαρίων για παροχή υπηρεσιών ψυχικής υγείας στους ανθρώπους που έχασαν περιουσίες και απειλείται η σωματική και ψυχική τους υγεία  απο την ανεξέλεγκτη διαρροή πετρελαίου. Πάνω απο 2000 άτομα παρουσίασαν κρούσματα ανησυχίας, άγχους, κατάθλιψης, υπερβολικής κατανάλωσης αλκοοόλ και είχαν τάσεις αυτοκτονίας.

Τα αναπνευστικά και οφθαλμολογικά προβλήματα και οι δερματοπάθειες βρίσκονται στην ημερήσια διάταξη..Ατομα που εργάζονται στα συνεργεία καθαρισμού  και επιχειρούν απορρύπανση των ακτών έχουν υποστεί μολύνσεις απο τις ανθυμιάσεις των καταλυτών που χρησιμοποιήθηκαν για τη διάλυση των επιφανειακών τμημάτων της τεράστιας πετρελαιοκηλίδας. Οσο για το θαλάσσιο οικοσύστημα της ευρύτερης  περιοχής και την τύχη της πανίδας δεν γίνεται κανένας λόγος..Απλώς αναφέρεται οτι το τελευταίο διάστημα βρέθηκαν νεκρές 429 χελώνες καρέτα καρέτα, που έπεσαν θύματα της στοχευμένης καύσης του πετρελαίου που επέπλεε στην επιφάνεια της θάλασσας. Οικολόγοι της περιοχής προσπαθούν να ξεθάψουν περίπου 70.000 αυγά  απο τις ακτές της Φλώριντας  και της Αλαμπάμα και να τα μεταφέρουν χιλιάδες χιλιόμετρα μακρυά , σε μια προσπάθεια να σωθεί  τουλάχιστον μια γενιά θαλάσσιων χελωνών!

Σύμφωνα με αμερικανικά ειδησεογραφικά πρακτορεία ειδήσεων στον Κόλπο του Μεξικού υπαρχει επίσης  ένας τεράστιος αριθμός  εγκαταλελειμμένων πετρελαιοπηγών ! Υπολογίζεται οτι φτάνουν τις 27.00, απο τις οποίες οι 600 ανήκουν στην ΒP. Περίπου 3.500 έχουν σφραγιστεί και θεωρούνται προσωρινά  εγκαταλελειμμένες, ενώ πάνω απο χίλιες πετρελαιοπηγές βρίσκονται σ’αυτήν την επικίνδυνη κατάσταση, σαν ωρολογιακές βόμβες, εδώ και δέκα  χρόνια…

Οταν η οικονομία ξανασυναντά την κοινωνία !

Εν τω μεταξύ τις προσπάθειες ελέγχου της διαροής δεν την παρακολουθούν μόνο οι πολίτες της περιοχής αλλά και κάποιοι άλλοι, άγρυπνοι... κερδοσκόποι. Μόλις διέρευσε η είδηση, οτι , παρά τις απεγνωσμένες προσπάθειες των τεχνικών της ΒP να σταματήσουν τη ροή πετρελαίου στον Κόλπο Μεξικού, εμφανίστηκαν ενδείξεις νέας διαρροής, η τιμή της μετοχής της ΒP υποχώρησε αμέσως, κατά 2%, μετά την προσωρινή ανοδική πορεία των τελευταίων τριών εβδομάδων.

Οπότε ... οι  συνταξιούχοι της Αγγλίας βρέθηκαν ξαφνικά αντιμέτωποι με μια απρόβλεπτη ζημιά! Οι επενδύσεις σε μετοχές της ΒP έχασαν σε δυό μήνες το 48% της αξίας τους! Πολλοί μισθωτοί της Βρετανίας, αντιμέτωποι με τις μεταρρυθμίσεις  στα συστήματα υγείας και κοινωνικής πρόνοιας, κάτω απο την πίεση των οικονομικών αγορών, κατέφυγαν στη «λύση» των ιδιωτικών ασφαλιστικών εταιρειών και των δήθεν συνταξιοδοτικών προγραμμάτων τους. Τα διάφορα τέτοια «έξυπνα» προγράμματα δελεάστηκαν απο τα 8.4 δις. ευρώ που απέδιδαν κάθε χρόνο τα μερίσματα της ΒP. Ετσι η κολοσσιαία πετρελαϊκή εταιρεία, με κεντρική θέση στο χρηματιστήριο του Λονδίνου, ήρθε να «εγγυηθεί» το 1/6 του ετήσιου εισοδήματος των συνταξιούχων..

Μόλις ο πρόεδρος Ομπάμα, κάτω απο την πίεση της αμερικάνικης κοινής γνώμης, ζήτησε την παραδειγματική τιμωρία των υπευθύνων και μεγάλες αποζημιώσεις  για την καταστροφή της χλωρίδας, της πανίδας και τών ακτών, οι συνέπειες της αμέλειας των υπεύθυνων της ΒP έφτασαν αυτομάτως... στην Αγγλία και πρόκειται να  πλήξουν εκατομμύρια συνταξιούχους. Οι αμερικανοί ζητούν για κάθε βαρέλι πετρελαίου (159 λίτρων), που χύνεται στη θάλασσα, πρόστιμο 4.300 δολλαρίων! Το κόστος της επιχείρησης εκκαθάρισης της πετρελαιοκηλίδας και των αποζημιώσεων αναμένεται να φτάσει περίπου τα 4 δις. δολλάρια.

Η πετρελαιοκηλίδα της Λουιζιάνα, σύμφωνα με το πρακτορείο Bloomberg, δημιούργησε χρηματιστηριακά... «παλιρροιακά» κύματα που έφτασαν μέχρι τη Νορβηγία, το Κουβέιτ, την Σιγκαπούρη και την Κίνα ! Οι χώρες αυτές, που είχαν επενδύσει σε μετοχές της ΒP, έχασαν πάνω απο 5 δις. ευρώ τους τελευταίους δυό μήνες...Οι σχέσεις αλληλεξάρτησης των κερδοσκόπων επιτρέπουν την διανομή των κερδών μεταξύ τους και των ζημιών.. με τους «ανυποψιάστους»  μετόχους τους..

Ενέργεια και καπιταλιστικός τρόπος παραγωγής.

Η καταστροφή στον Κόλπο του Μεξικού έδωσε αφορμή να ασχοληθούν περισσότερα άτομα, οργανώσεις και κυβερνήσεις με το ενεργειακό πρόβλημα .. που συνδέεται με τον καπιταλιστικό τρόπο παραγωγής, διανομής  και κατανάλωσης της ενέργειας. Η συζήτηση για το πρόβλημα της ενέργειας  είχε αρχίσει σε διεθνές επίπεδο με αφορμή την διαπιστωμένη εξέλιξη του φαινομένου της κλιματικής αλλαγής, που άρχισε να παραμελείται και να επιδεινώνεται  αναπόφευκτα μετά την πρόσφατη οικονομική κρίση.

Στα γενεσιουργά αίτια της κλιματικής αλλαγής κεντρικό ρόλο έπαιξαν τα ορυκτά καύσιμα και το γενικότερο ενεργειακό μοντέλο που συνδέεται με μια σειρά προβλημάτων, όχι μόνο τεχνολογικών και οικονομικών, αλλά και με ζητήματα δημοκρατίας και κλιματικής δικαιοσύνης. Οπως είναι γνωστό τις αποφάσεις για τη μορφή ενέργειας που χρησιμοποιείται δεν τις παίρνουν οι κυβερνήσεις μόνες τους,  τις δε συνέπειες  της κλιματικής αλλαγής θα τις υποστούν κυρίως οι αναπτυσσόμενες χώρες, που δεν ευθύνονται καθόλου για την δημιουργία του προβλήματος.

Σε παγκόσμιο επίπεδο η ανάγκη για εκδημοκρατισμό του ενεργειακού τοπίου έγινε εμφανής, μετά και την παταγώδη αποτυχία των ισχυρών της γής να συμφωνήσουν στη διάσκεψη του ΟΗΕ, στην Κοπεγχάγη, για τα μέτρα που πρέπει να πάρουν οι ανεπτυγμένες οικονομικά χώρες για την επιβράδυνση της κλιματικής αποσταθεροποίησης.

 Η αναζήτηση λύσεων για το ενεργειακό πρόβλημα και το πρόβλημα της κλιματικής αλλαγής  βάζει, όλους τους ενεργούς πολίτες, αντιμέτωπους  με την αναζήτηση της  διαδικασίας των κοινωνικών μεταρυθμίσεων και συγκρούσεων  που είναι απαραίτητες για την αντιμετώπιση της παγκόσμιας οικολογικής, πολιτικής και οικονομικής κρίσης. Οι αλλαγές στο σύστημα παραγωγής  και κατανάλωσης ενέργειας έχουν οδηγήσει ήδη στην εμφάνιση έντονων κινητοποιήσεων και αγώνων για τον έλεγχο των διαδικασιών παραγωγής ενέργειας και τον έλεγχο των τιμών για την προσβαση στην χρήση της.

Η μετάβαση στην μετα-πετρελαϊκή κοινωνία.

Οι περισσότερες χώρες στρέφονται σε τοπικές, εθνικές λύσεις  του ενεργειακού τους προβλήματος, με κριτήριο το κόστος, την παραγωγικότητα και την μείωση της ανεργίας. Η γενικευμένη στροφή προς τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας  και την παραγωγή ενέργειας απο πυρηνικά εργοστάσια είναι ενδεικτική της δυσπιστίας οτι η διεθνής κοινότητα των κρατών θα καταλήξει σε αμοιβαία, υλοποιήσιμη και δεσμευτική συμφωνία για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.

Κλασσικό παράδειγμα η Β. Αμερική όπου ο πρόεδρος Ομπάμα  βλέπει στη νέα του ενεργειακή πολιτική την ευκαιρία για καταπολέμηση της ανεργίας, με  επενδύσεις σε νέες τεχνολογίες  εξοικονόμησης ενέργειας, με επενδύσεις στην βασική και την εφαρμοσμένη έρευνα και στις υποδομές. Για να καταφέρει να περάσει το νομοσχέδιο για την ενέργεια στη Γερουσία κατέφυγε  πάλι σε συμβιβασμούς δίνοντας εγγυήσεις  ύψους 8.3 δις. δολλαρίων και κονδύλια για την έρευνα  σχετικά με την ασφαλή αποθήκευση ραδιενεργών αποβλήτων των πυρηνικών εργοστασίων που θα επναλειτουργήσουν, ενώ υποσχέθηκε, πριν απο την καταστροφή στον Κόλπο του Μεξικού, την έγκριση γεωτρήσεων σε παράκτιες περιοχές για πετρέλαιο και φυσικό αέριο...Η προσπαθειά του να απαγορεύσει για έξη μήνες τις γεωτρήσεις ανατράπηκε απο αμερικανικό δικαστήριο, στο οποίο προσέφυγαν 42 εταιρείες εξόρυξης πετρελαίου..Ειδικό πρόγραμμα του κογκρέσου, απο το 1995, προέβλεπε απαλλαγή πληρωμής δικαιωμάτων για να ενθαρρύνει τις υπεράκτιες γεωτρήσεις που έφεραν την καταστροφή στον Κόλπο του Μεξικού.Η ιδιοκτήτρια  της μοιραίας εξέδρας ανήκε σε εταιρεία  που είχε την εδρα της  αρχικά στα νησία Κέϊμαν και στη συνέχεια στην Ελβετία. Πολλές άλλες εταιρείες  διαθέτουν θυγατρικές εταιρείες στο εξωτερικό για να μην πληρώνουν φόρους...

Μετά την περιβαλλοντική καταστροφή στον Κόλπο του Μεξικού μπορούμε να περιμένουμε αλλαγή στάσης απο τις ΗΠΑ και μεγαλύτερη στροφή προς καθαρότερες μορφές ενέργειας ; Οπως είναι γνωστό η Αμερική είναι η πιό εξαρτημένη απο το πετρέλαιο χώρα στον κόσμο. Καταναλώνει το 25% της παγκόσμιας παραγωγής αργού, ενώ  αντιπροσωπεύει μόνο το 3% των παγκόσμιων κοιτασμάτων και το 5% του παγκόσμιου πληθυσμού της γής.  Απορροφά το 70% της παραγωγής της Μέσης Ανατολής, απο όπου άρχισαν να προμηθεύονται τεράστιες ποσότητες η Κίνα και η Ινδία...Η κινέζικη κοινωνία, παρά τις σοβαρές προσπάθειες περιορισμού της κατανάλωσης ενέργειας και μείωσης των ρύπων εξακολουθεί να καταβροχθίζει τεράστιες ποσότητες ενέργειας, στην προσπάθεια της να βελτιώσει τις συνθήκες και την καθημερινή ποιότητα ζωής των πολιτών της.

Η παγκόσμια περιβαλλοντική και οικονομική κρίση μπορεί να δείχνει τα όρια του συστήματος  και να προκαλεί αναπόφευκτες ανακατατάξεις στις εθνικές και διεθνείς οικονομικές και πολιτικές σχέσεις, όμως το ενεργειοβόρο παραγωγικό και καταναλωτικό πρότυπο ανάπτυξης  των βιομηχανικών χωρών αντιστέκεται ακόμη. Το νέο ιδεολογικό και πολιτικό πλαίσιο για την ενθάρρυνση και το δυνάμωνα του παγκόσμιου κινήματος  δράσης για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής πρέπει να βρεί τους δικούς του δρόμους και τρόπους δράσης, σε τοπικό και παγκόσμιο επίπεδο, για να σταθεί στο ύψος των απαιτήσεων για την αντιμετώπιση των άλυτων περιβαλλοντικών, οικονομικών και κοινωνικών προβλημάτων της εποχής μας.