«ΣΥΣΤΗΜΙΚΕΣ.... ΔΙΑΡΡΟΕΣ»  ΣΤΟΝ ΚΟΛΠΟ ΤΟΥ  ΜΕΞΙΚΟΥ.

                                               

Ολοι έχουμε γίνει αποδέκτες κάποιων πληροφοριών για τη μεγάλη περιβαλλοντική καταστροφή, στον Κόλπο του Μεξικού, απο την διαρροή πετρελαίου, σε κατεστραμμένη πετρελαιοπηγή της αγγλικής  εταιρείας BP.

Το ιστορικό της διαρροής.

Ανατρέχοντας στο ιστορικό της υπόθεσης οι δημοσιογράφοι αναφέρονται στην έκρηξη που προκλήθηκε, στις 20 Απριλίου 2010, σε εξέδρα άντλησης πετρελαίου, σκοτώνοντας 11 εργάτες και τραυματίζοντας άλλους 17. Η δεξαμενή «Deepwater Horizon» αντλούσε πετρέλαιο σε βάθος 5.500 μέτρων κάτω απο την επιφάνεια της θάλασσας, στον κόλπο του Μεξικού. Ανθρώπινο λάθος ή επιπόλαιες τεχνοκρατικές διακινδυνεύσεις μετέτρεψαν τον «βαθύ υπόγειο ορίζοντα» σε μια κόλαση, μετά την   εκρηξη και τη συνεχή διαρροή 35.000 βαρελιών πετρελαίου  κάθε μέρα. Πυκνά σύννεφα δηλητηριωδών αερίων και αιθάλης έπνιξαν την ευρύτερη περιοχή σε ακτίνα 500 μιλίων και απείλησαν τις ακτές πέντε αμερικανικών Πολιτειών.

Οι συνέπειες της πετρελαιοκηλίδας στον κόλπο του Μεξικού μοιάζουν με εφιαλτικό σενάριο αμερικάνικης ταινίας επιστημονικής φαντασίας. Η διαρροή απειλεί να αφανίσει την πανίδα της περιοχής, τις περιουσίες, την καθημερινή ζωή και την υγεία των κατοίκων της περιοχής. Σύμφωνα με τον υπουργό υγείας της Πολιτείας Λουιζιάνα ζητήθηκε άμεση βοήθεια 10 εκατομ. δολλαρίων για παροχή υπηρεσιών ψυχικής υγείας στους ανθρώπους που έχασαν περιουσίες και απειλείται η σωματική και ψυχική τους υγεία  απο την ανεξέλεγκτη διαρροή πετρελαίου. Πάνω απο 2000 άτομα παρουσίασαν κρούσματα ανησυχίας, άγχους, κατάθλιψης, υπερβολικής κατανάλωσης αλκοοόλ και είχαν τάσεις αυτοκτονίας.

Τα αναπνευστικά και οφθαλμολογικά προβλήματα και οι δερματοπάθειες βρίσκονται στην ημερήσια διάταξη..Ατομα που εργάζονται στα συνεργεία καθαρισμού  και επιχειρούν απορρύπανση των ακτών έχουν υποστεί μολύνσεις απο τις ανθυμιάσεις των καταλυτών που χρησιμοποιήθηκαν για τη διάλυση των επιφανειακών τμημάτων της τεράστιας πετρελαιοκηλίδας. Οσο για το θαλάσσιο οικοσύστημα της ευρύτερης  περιοχής και την τύχη της πανίδας δεν γίνεται κανένας λόγος..Απλώς αναφέρεται οτι το τελευταίο διάστημα βρέθηκαν νεκρές 429 χελώνες καρέτα καρέτα, που έπεσαν θύματα της στοχευμένης καύσης του πετρελαίου που επέπλεε στην επιφάνεια της θάλασσας. Οικολόγοι της περιοχής προσπαθούν να ξεθάψουν περίπου 70.000 αυγά  απο τις ακτές της Φλώριντας  και της Αλαμπάμα και να τα μεταφέρουν χιλιάδες χιλιόμετρα μακρυά , σε μια προσπάθεια να σωθεί  τουλάχιστον μια γενιά θαλάσσιων χελωνών!

Σύμφωνα με αμερικανικά ειδησεογραφικά πρακτορεία ειδήσεων στον Κόλπο του Μεξικού υπαρχει επίσης  ένας τεράστιος αριθμός  εγκαταλελειμμένων πετρελαιοπηγών ! Υπολογίζεται οτι φτάνουν τις 27.00, απο τις οποίες οι 600 ανήκουν στην ΒP. Περίπου 3.500 έχουν σφραγιστεί και θεωρούνται προσωρινά  εγκαταλελειμμένες, ενώ πάνω απο χίλιες πετρελαιοπηγές βρίσκονται σ’αυτήν την επικίνδυνη κατάσταση, σαν ωρολογιακές βόμβες, εδώ και δέκα  χρόνια…

Οταν η οικονομία ξανασυναντά την κοινωνία !

Εν τω μεταξύ τις προσπάθειες ελέγχου της διαροής δεν την παρακολουθούν μόνο οι πολίτες της περιοχής αλλά και κάποιοι άλλοι, άγρυπνοι... κερδοσκόποι. Μόλις διέρευσε η είδηση, οτι , παρά τις απεγνωσμένες προσπάθειες των τεχνικών της ΒP να σταματήσουν τη ροή πετρελαίου στον Κόλπο Μεξικού, εμφανίστηκαν ενδείξεις νέας διαρροής, η τιμή της μετοχής της ΒP υποχώρησε αμέσως, κατά 2%, μετά την προσωρινή ανοδική πορεία των τελευταίων τριών εβδομάδων.

Οπότε ... οι  συνταξιούχοι της Αγγλίας βρέθηκαν ξαφνικά αντιμέτωποι με μια απρόβλεπτη ζημιά! Οι επενδύσεις σε μετοχές της ΒP έχασαν σε δυό μήνες το 48% της αξίας τους! Πολλοί μισθωτοί της Βρετανίας, αντιμέτωποι με τις μεταρρυθμίσεις  στα συστήματα υγείας και κοινωνικής πρόνοιας, κάτω απο την πίεση των οικονομικών αγορών, κατέφυγαν στη «λύση» των ιδιωτικών ασφαλιστικών εταιρειών και των δήθεν συνταξιοδοτικών προγραμμάτων τους. Τα διάφορα τέτοια «έξυπνα» προγράμματα δελεάστηκαν απο τα 8.4 δις. ευρώ που απέδιδαν κάθε χρόνο τα μερίσματα της ΒP. Ετσι η κολοσσιαία πετρελαϊκή εταιρεία, με κεντρική θέση στο χρηματιστήριο του Λονδίνου, ήρθε να «εγγυηθεί» το 1/6 του ετήσιου εισοδήματος των συνταξιούχων..

ΑΣ ΜΙΛΗΣΟΥΜΕ ΓΙΑ ΤΗΝ «ΑΠΟ-ΑΝΑΠΤΥΞΗ».

Πολλαπλασιάζόνται τον τελευταίο καιρό οι αναφορές στην έννοια και στην πρόταση της Απο-ανάπτυξης. Η έννοια αυτή ήταν αρχικά συνδεδεμένη με το όνομα του γάλλου οικονομολόγου Σερζ Λατούς, που είχε μιλήσει για την ανάγκη μιας πολιτιστικής επανάστασης που θα μας βγάλει απο το κυρίαρχο αναπτυξιακό, καπιταλιστικό μοντέλο οργάνωσης της κοινωνίας και της οικονομίας και το πέρασμα σε μια κοινωνία της λιτότητας και του σεβασμού των φυσικών πόρων. Κάποιοι  εμφανίζουν την Απο-ανάπτυξη σαν εναλλακτική δυνατότητα εξόδου απο την παγκόσμια οικονομική κρίση του καπιταλιστικού συστήματος. Αλλοι τη βλέπουν σαν πρόταση διεξόδου αποκλειστικά και μόνο απο τα «οικολογικά διλήμματα», ως μια συνταγή δηλαδή  για καλύτερο περιβάλλον με μείωση της σπατάλης φυσικών πόρων και αγαθών. Οι πολιτικοί Οικολόγοι εδώ και δεκαετίες είχαν προειδοποιήσει για τις καταστρεπτικές συνέπειες για τη ζωή στον πλανήτη απο το ενεργειοβόρο, ληστρικό και σπάταλο τρόπο αντιμετώπισης των φυσικών πόρων του πλανήτη, θυσία στο βωμό μιας ιδεολογίας της ανάπτυξης χωρίς όρια..

Οι κοινωνίες του Βορρά μέχρι σήμερα υποστήριζαν την άποψη οτι Ανάπτυξη σημαίνει  Μεγέθυνση, που οδηγεί στην Ευημερία ! Μεγέθυνση σήμαινε υψηλούς δείκτες παραγωγής και κατανάλωσης…Σήμερα όμως σε συνθήκες κλιματικής αλλαγής και παγκόσμιας οικονομικής κρίσης  οι ολέθριες συνέπειες αυτού του αναπτυξιακού μοντέλλου έχουν γίνει προφανείς.

Η Εξάντληση των φυσικών πόρων και οι κλιματική αποσταθεροποίηση θα έχουν ως συνέπεια εκτός των άλλων και μεγάλα  κύματα μεταναστών προς τον «ανεπτυγμένο» δυτικό κόσμο, με αποτέλεσμα την εκμετάλλευση τους και την κοινωνική τους εξαθλίωση.με παράλληλη ανάπτυξη της ξενοφοβίας και του ρατσισμού.

Το αίτημα για έναν ριζικό οικολογικό μετασχηματισμό της κοινωνίας  και της οικονομίας, στη βάση ενός διαφορετικού μοντέλου οργάνωσης  που να είναι συμβατό με το σεβασμό στο φυσικό περιβάλλον  και τους φυσικούς πόρους του πλανήτη, μοιάζει αναπότρεπτο.

Η παγκόσμια οικονομική κρίση είναι πολυεπίπεδη και σχετίζεται με το περιβάλλον, την κλιματική αλλαγή και την απειλή της βιοποικιλλότητας. Η πλαστή εικόνα  της ανάπτυξης κατέρρευσε τούς τελευταίους μήνες μαζί με το κερδοσκοπικό και τραπεζικό κεφάλαιο διεθνώς. Ομως η έξοδος απο την κρίση του παγκόσμιου καπιταλιστικού συστήματος δεν φαίνεται άμεσα στον ορίζοντα.

Το κυρίαρχο οικονομικό και αναπτυξιακό μοντέλο, όχι μόνο σε ελληνικό, ή ευρωπαϊκό αλλά και σε παγκόσμιο επίπεδο, πρέπει να αλλάξει με τρόπο που να συνδυάζει την πραγματική οικονομική ανάπτυξη με την διατήρηση του περιβάλλοντος και της βιοποικιλλότητας, με τρόπο που να εγγυάται την πραγματική κοινωνική ευημερία.

Ομως αυτοί που διαχειρίζονται τον πλούτο και την πολιτική εξουσία εξακολουθούν να συγχέουν σκόπιμα την «μεγέθυνση» του Ακαθάριστου Εθνικού Προϊόντος με την έννοια της «ευημερίας» και της κοινωνικής προόδου. Αντι για την ικανοποίηση των πραγματικών, ζωτικών αναγκών των ανθρώπων, με την ενίσχυση της  πραγματικής οικονομίας έχουν επιδοθεί τα  τελευταία χρόνια  στην ενίσχυση της «λογιστικής οικονομίας» και την μεγιστοποίηση των αποδόσεων του κεφαλαίου και των επιχειρηματικών κερδών , που τα μοιράζονται μεταξύ τους με προκλητικό τρόπο…

Η θεωρία της απο-ανάπτυξης αμφισβητεί τον ισχυρισμό οτι η μείωση της κατανάλωσης και ο ηθελημένος περιορισμός των παραγόμενων αγαθών θα έχει ως συνέπεια την πτώση της ποιότητας της ζωής των ανθρώπων. Πάντως η έξοδος απο την «κοινωνία της ανάπτυξης» είναι μια μακρόπνοη κοινωνική διαδικασία που προϋποθέτει νέους δημοκρατικούς θεσμούς και μια πραγματική πολιτισμική επανάσταση, μέχρι να περάσουμε  σε μια κοινωνία όπου η λιτότητα και μείωση της κατανάλωσης  θα παίζουν καθοριστικό και κατευθυντικό ρόλο.

Πρόσφατη μεγάλη παγκόσμια έρευνα σχετικά με την ποιότητα ζωής, το αίσθημα ασφάλειας και ευτυχίας, σε σχέση και με το χρήμα, έδειξε  οτι η αγάπη της οικογένειας, η υποστήριξη των φίλων και ο σεβασμός των άλλων, μαζί με την αίσθηση οτι ορίζουμε οι ίδιοι τη ζωή μας και έχουμε μια δουλειά που μας γεμίζει, αποτελούν τα βασικά θετικά συναισθήματα και τα στοιχεία που δίνουν την αίσθηση της ευτυχίας. Αυτά είναι τα στοιχεία που μπορούν να μας βοηθήσουν να βγάλουμε την καπιταλιστική ιδεολογία  απο την ζωή μας. Τα χρήματα μπορούν βέβαια να «αγοράσουν» ένα αίσθημα ασφάλειας και μια καλύτερη ποιότητα ζωής αλλά δεν εγγυώνται την καθημερινή καλή διάθεση και το δυσαπόκτητο αίσθημα της ευτυχίας, που είναι συνώνυμο με την ελευθερία, την υπέρβαση της εμπορευματοποίησης των ανθρώπινων σχέσεων και την απελευθέρωση απο την αναγκαιότητα .

ΔΙΕΘΝΗ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΑ ΝΕΑ (6/7-2010)

Βόννη.  Η Διάσκεψη για το κλίμα , της παγκόσμιας διπλωματίας,  στη Βόννη, αποδείχτηκε τελικά ως άλλη μια χαμένη ευκαιρία. Εληξε χωρίς συγκεκριμένο αποτέλεσμα, ενώ μέχρι την τελευταία στιγμή η ατμόσφαιρα ήταν καλή. Το κείμενο της διαβούλευσης φαινόταν θετικό. Θα μπορούσε να αποτελέσει μια καλή βάση για τις διαπραγματεύσεις που θα γίνουν, το Δεκέμβρη, στο Κανκούν του Μεξικού. Ολοι πίστεψαν προς στιγμή ότι θα μπορούσε να ξανααποκτηθεί η χαμένη εμπιστοσύνη ανάμεσα στα βιομηχανικά και τα αναπτυσσόμενα κράτη.

Δυστυχώς όμως αλλαγές στο κείμενο, την τελευταία στιγμή, ωδήγησαν πολλές χώρες να αρνηθούν το κείμενο. Η Ρωσσία είχε προβάλλει βέτο οπότε οι διεύθυνση των διαπραγματεύσεων χρειάστηκε να κάνει ξανά υποχωρήσεις. Αυτές όμως  αρνήθηκαν να τις δεχτούν η Βενεζουέλα και η Αίγυπτος. Παρ’όλα αυτά υπήξε τελικά σχετική πρόοδος σε θέματα όπως είναι η προστασία των δασών, η μεταφορά τεχνολογίας και σε άλλα τεχνικά ζητήματα.

Θετικό κρίνεται επίσης το γεγονός οτι υπάρχει ένα κείμενο διαπραγματευτικό ακόμη και αν δεν υπογράφηκε. Θα μπορούσε να χρησιμεύσει ως μια καλή αφετηρία για τις νέες διαπραγματεύσεις που θα γίνουν τον Αύγουστο, πάλι στη Βόννη. Ισως κατορθωθεί τότε η μη δεσμευτική Διακήρυξη της Κοπεγχάγης, να γίνει δεσμευτική γιά όλους , σε ότι αφορά τον περιορισμό της αύξησης της θερμοκρασίας στα όρια των 2 βαθμών Κελσίου, οπότε τόσο οι βιομηχανικές όσο και οι αναπτυσσόμενες χώρες θα υποχρεωθούν να προσδιορίσουν τους στόχους τους  μείωσης των εκπομπών των αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου.

Κάϊρο. Οσοι νόμιζαν ότι η τεράστια πετρελαιοκηλίδα στον Κόλπο του Μεξικού αποτελεί ένα εξαιρετικά σπάνιο ατύχημα, που οφειλόταν και στο γεγονός της προσπάθειας εξόρρυξης πετρελείου απο πολύ μεγάλα θαλάσσια βάθη, έκαναν λάθος. Η δυσάρεστη είδηση  θαλάσσιας ρύπανσης μας έρχεται αυτή τη φορά απο την Αίγυπτο !

Οι ακτές της παραθαλάσσιας λουτρόπολης Χουργκάντα, στην Ερυθρά θάλασσα, απειλούνται απο ένα τεράστιο χαλί πετρελαιοκηλίδας, μήκους 160 χιλιομέτρων . Η αιγυπτιακή κυβέρνηση προσπαθεί να μειώσει τη σημασία του γεγονότος και δεν είναι σε δώσει να δώσει πληροφορίες για την προέλευση και την έκταση  της οικολογικής καταστροφή που απειλεί  προστατευόμενα ευαίσθητα κοραλλιογενή οικοσυστήματα που αποτελούνται απο πολυάρθμα μικρά νησιά   και άλλες προστατευόμενες περιοχές βόρεια της Χουργκάντα. Τα πρώτα θύματα ήταν γλάροι και θαλάσσιες χελώνες  που αγωνίζονται να ξεκολλήσουν απο τις πετρελαιοκηλίδες...

Στον κόλπο του Σουέζ, βόρεια της Χουργκάντα, επιχειρούνται αυτή τη στιγμή γεωτρήσεις,  στις ακτές και σε θαλάσσιες πλατφόρμες, σε χαμηλό βάθος περίπου 100 μέτρων. Σ’αντίθεση προς την περίπτωση του Μεξικού όπου η απληστία και η επιδίωξη της οικονομικής μεγέθυνσης,  με κάθε τρόπο, προκαλεσε τις γνωστές περιβαλλοντικές καταστροφές, στην περίπτωση της Αιγύπτου απειλούνται ακόμη πιο ευαίσθητα οικοσυστήματα  αλλά ο στόχος είναι ίδιος... η οικονομική μεγέθυνση και η παραγωγή πλούτου για τις ελίτ που βρίσκονται στη εξουσία. Γιαυτές η άνοδος του βοιωτικού τους επιπέδου είναι σπουδαιότερη απο κάθε  σκέψη για προστασία των οικοσυστημάτων και των δικαιωμάτων των μελλοντικών γενεών.

Μαδρίτη. Μια ευχάριστη αυτή τη φορά είδηση μας έρχεται απο την Πορτογαλλία. Η κυβέρνηση στη Λισσαβώνα, επιχειρώντας μια φυγή προς τα μπρός, επέλεξε τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας ως κινητήρια δύναμη για αντιμετώπιση της οικονομικής της κρίσης.

Οπως δήλωσε ο πρωθυπουργός Χοσέ Σώκρατες μέχρι το 2020 η οικονομία και η κυβέρνηση θα επενδύσουν 32 δις. ευρώ  σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Πρόκειται να δημιουργηθούν οκτώ νέα εργοστάσια παραγωγής ενέργειας απο υδατοπτώσεις ενώ η παραγωγή ενέργειας απο ανεμογεννήτριες θα διπλασιαστεί και θα φτάσει το 2020 τα 8.500 Μεγαβάτ.

Ενδιαφέρον είναι το γεγονός οτι σε περίοδο γενικών μέτρων λιτότητας και εξοικονόμησης πόρων, που έπληξαν τους μισθωτούς , τις κοινωνικές παροχές, τις  δημόσιες επιχειρήσεις γενικότερα , μόνο οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας  αποφασίστηκε να εξαιρεθούν απο τα μέτρα λιτότητας. Με την ενίσχυση των ΑΠΕ η κυβέρνηση της Πορτογαλλίας επιδιώκει τόσο την βαθμιαία απεξάρτησή της απο εισαγόμενο πετρέλαιο και φυσικό αέριο και ταυτόχρονα να δημιουργήσει, μεχρι το 2020, 121.000 θέσεις εργασίας, επιπλέον των 35.000, άμεσα ή έμμεσα απσχολούμενων στις ΑΠΕ.

Η μικρή, σε πληθυσμό Πορτογαλλία, (με 10 εκ. κατοίκους), έχει αναδειχτεί σε μεγάλη δύναμη, στον τομέα των ανεμογεννητριών! Υπολογίζοντας τον πληθυσμό της και την κατανάλωση ενέργειας η Πορτογαλλία έρχεται δεύτερη, μετά την Δανία, και έχει ξεπεράσει κατα πόλύ την Ισπανία και την Γερμανία ! Τον περασμένο χρόνο κάλυψε τα 15,03 % της ενέργειάς της απο ανεμογεννήτριες. Αν προστεθούν και άλλες ανανεώσιμες πηγές η χώρα έφτασε να παράγει 35.9% της ενέργειας της  απο ΑΠΕ. Ποσοστό που θα μπορούσε να φτάσει μέχρι το 2020 το 82% των αναγκών της.-- Παράδειγμα για μίμηση, για χώρες σαν την Ελλάδα, με παρόμοια γεωμορφία και μεγάλο «ανεμοδυναμικό» .