ΔΙΕΘΝΗ  ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΑ   ΝΕΑ

                                            

Νέα Υόρκη. Ενώ είναι γνωστά πιά τα πενιχρά αποτελέσματα της Παγκόσμοιας Διάσκεψης για το Κλίμα, στο Μεξικό, ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Βαν Κι Μούν, δήλωσε οτι « ανάμεσα σ’αυτά που απαιτεί η επιστήμη και τις διαπραγματεύσεις των κρατών υπάρχει ένα τεράστιο  χάσμα». Τη δήλωση αυτή την έκανε κατά την παρουσίαση μιας έκθεσης του Περιβαλλοντικού Προγράμματος του ΟΗΕ που είχε τον χαρακτηριστικό τίτλο : «Το χάσμα  των γιγατόνων».

Εννοούσε τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου, σ’όλο τον κόσμο, που έφτασαν, το 2009, τους 48 γιγατόνους.Υπολογίζεται οτι το 2010 οι εκπομπές θα αυξηθούν κατά  3% ακόμη. Αν συνεχιστεί αυτή η πορεία αύξησης το 2020 οι ετήσιες εκπομπές θα έχουν φτάσει τους 56 γιγατόνους ! Εχει όμως υπολογιστεί οτι για να επιτευχθεί ο στόχος της μη αύξησης της θερμοκρασίας του πλανήτη πάνω απο 2 βαθμούς Κελσίου δεν θά πρέπει οι εκπομπές αερίων να ξεπεράσουν τους 51 γιγατόνους. Υπάρχει λοιπόν ένα «χάσμα» πέντε γιγατόνων απο το σημείο όπου θα έπρεπε να φτάσουμε το 2020.

Σύμφωνα με τον εκπρόσωπο του «Ινστιτούτου για τη μελέτη των συνεπειών της αλλαγής του κλίματος», που εδρεύει στο Πότσνταμ, «κατά πάσα πιθανότητα θα ζήσουμε φέτος ένα νέο ρεκόρ θερμοκρασίας». Ο αριθμός των ανεξέλεγκτων πυρκαγιών αυξήθηκε αισθητά το 2010, και έφτασε τις περιοχές της κεντρικής Ρωσσίας.. «Ηδη σήμερα ζούμε «προπομπούς» του κλίματος που δείχνουν ότι θα επικρατήσει ξηρασία στη Νότια και Κεντρική Ευρώπη και σε τμήματα της Βόρειας Αμερικής». Το γεγονός οτι οι χειμώνες στην κεντρική Ευρώπη γίνονται όλο και πιό ψυχροί είναι συνέπεια της αλλαγής του κλίματος. Η μείωση των πάγων στην Αρκτική θερμαίνει τα κατώτερα στρώματα της ατμόσφαιρας, που προκαλούν διαταραχές στα ρεύματα αέρων και έχουν ως συνέπεια  την ψύξη του Βόρειου Ημισφαίριου. Ολα αυτά δεν φαίνεται να φτάνουν στα αυτιά και τους σχεδιασμούς των ισχυρών του κόσμου που συνεχίζουν να εθελοτυφλούν.

Βερολίνο. Στο άλλο μεγάλο μέτωπο της γενετικής τεχνολογίας διαπιστώθηκε οτι κύκλοι της |Ευρ. Ενωσης καλύπτουν επιστήμονες υπεύθυνους για τα τρόφιμα, οι οποίοι εργάζονται παράλληλα.. για ένα ερευνητικό κέντρο, το Διεθνές Ινστιτούτο Επιστημών της Ζωής, που πρόσκειται στην  γενετική βιομηχανία ! Οι γνωματεύσεις και οι πραγματογνωμοσύνες τους  διευκολύνουν την αδειοδότηση γεγετικά τροποποιημένων φυτών ! Ο διπλός ρόλος αυτών των επιστημόνων υποσκάπτει την αξιοπιστία των υπηρεσιών της  Ευρ. Ενωσης.

Χαρακτηριστικό είναι οτι μέλη αυτού του Ινστιτούτου είναι αποκλειστικά φίρμες  όπως είναι η Μονσάντο και η Μπάγιερ. Οι εταιρείες αυτές είναι υποχρεωμένες να τα καταθέσουν για έλεγχο τα γενετικά τροποποιημένα φυτά τους, σχετικά με την πιθανή επικινδυνότητά τους..Οι ειδικοί πραγματογνώμονες κατέτασσαν αυτά τα είδη στα  ακίνδυνα ! Σε τέτοιες εκτιμήσεις στηρίζεται η Ευρ. Επιτροπή για να αποφασίσει αν ενα φυτό επιτρέπεται να χρησιμοποιηθεί  ή όχι.

Οι οικολογικά ενημερωμένοι πολίτες και οι οργανώσεις τους για την προστασία του περιβάλλοντος, επικαλούμενοι την «αρχή της προφύλαξης», θεωρούν τους πιθανούς κινδύνους απο γενετικά τροποποιημένα φυτά ως πολύ μεγάλους και ανεξέλεγκτους, επειδή τροποποιούν με τεχνικό τρόπο το γενετικό υλικό.

Βρυξέλλες. Σύμφωνα με σχέδια της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, για την Αγροτική Πολιτική μετά το 2013, στο μέλλον  στην κατανομή των επιχορηγήσεων θα παίζουν μεγαλύτερο ρόλο οικολογικά και κοινωνικά κτιτήρια . Οι αγρότες θα πρέπει να καλλιεργούν με φιλικό τρόπο προς το περιβάλλον για να πάρουν επιδοτήσεις !

Κάθε χρόνο πληρώνει η ΕΕ 60 δισ. ευρώ για την Αγροτική Πολιτική της. Πρόκειται για το μεγαλύτερο κονδύλιο του Προϋπολογισμού της. Οι αγρότες που χρησιμοποιούν  τα 40% των εδαφών της Ευρώπης επηρεάζουν σοβαρά  τη φύση, όντας υπεύθυνοι για μεγάλο ποσοστό των αερίων του θερμοκηπίου. Τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής τις νοιώθουν όμως πρώτοι οι αγρότες, αφού θα  πρέπει αντιμετωπίσουν άμεσα τις διακυμάνσεις των εσόδων τους..

Αγρότες που διατηρούν τις καλλιεργειές τους με φιλικό προς το περιβάλλον τρόπο θα παίρνουν οικολογικές προσαυξήσεις στις επιδοτήσεις τους. Ιδιαίτερα θα επιδοτούνται αγρότες δύσκολων περιοχών, όπως είναι τα ορεινά χωράφια όπου δύσκολα μπορούν να χρησιμοποιηθούν  γεωργικά μηχανήματα και έχουν ετσι μεγαλύτερο κόστος παραγωγής. Η αυξημένη οικονομική βοήθεια έχει σκοπό να εμποδίσει  την εγκατάλειψη των χωραφιών και την πληθυσμιακή ερήμωση ολόκληρων περιοχών.

Δυστυχώς παραμένει αμφίβολο το τι θα πραγματοποιηθεί απο αυτά τα σχέδια, αφου απαιτείται η σύμφωνη γνώμη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και των κρατών μελών.  Πιο συγκεκριμένες νομοθετικές προτάσεις αναμένονται μέσα στο 2011. 

Απo-ανάπτυξη, η μόνη βιώσιμη απάντηση στην οικονομική και περιβαλλοντική κρίση

 

1. Εισαγωγή 

Στον λίγο χρόνο που έχω στην διάθεσή μου, θα υποστηρίξω, αντίθετα στο ρεύμα, ότι η τρέχουσα διεθνής οικονομική ύφεση δεν αποτελεί κρίση, αλλά ευκαιρία. Ευκαιρία να απαλλαγεί η Δυτική κοινωνία από την μανία της ανάπτυξης. Ευκαιρία, για αυτό που θα ονομάσω, οικονομική από-ανάπτυξη.

Θα ξεκινήσω την παρουσίαση μου ορίζοντας τι είναι η από-ανάπτυξη. Στην συνέχεια θα επιχειρηματολογήσω ότι η από-ανάπτυξη είναι αναγκαία. Θα παρουσιάσω συγκεκριμένες πολιτικές προτάσεις στα πλαίσια της από-ανάπτυξης και θα εντοπίσω ομοιότητες και διαφορές με τις πολιτικές των Οικολόγων Πράσινων. Τέλος θα απαντήσω στους εύλογους φόβους που γεννά η ιδέα της από-ανάπτυξης.

 

2. Ορισμός: πρώτον, τι σημαίνει από-ανάπτυξη;

Η από-ανάπτυξη αναφέρεται πρωτίστως στην ανάγκη αποσύνδεσης του στόχου της κοινωνικής ευημερίας από τον στόχο της οικονομικής μεγάθυμης, της αύξησης δηλαδή του ΑΕΠ. Η πρόταση της από-ανάπτυξης είναι απλή. Μπορούμε να ζήσουμε καλύτερα χωρίς να χρειάζεται να παράγουμε ή να καταναλώνουμε όλο και περισσότερο.

Ακόμα πιο ριζοσπαστικά, η από-ανάπτυξη προτείνει μια ανάστροφη διαδικασία απο-μεγέθυνσης, ή σμίκρυνσης αν θέλετε, της οικονομίας, δηλαδή ελάττωσης της συνολικής παραγωγής και της συνολικής κατανάλωσης. Η διαδικασία αυτή είναι απαραίτητη, όπως θα εξηγήσω, αν θέλουμε να αποφύγουμε την οικολογική καταστροφή. Και αν την διαχειριστούμε σωστά, η απο-ανάπτυξη όχι μόνο δεν θα οδηγήσει σε αύξηση της ανεργίας και της φτώχειας, αλλά μπορεί και να βελτιώσει την ποιότητα της ζωής μας.

Ο όρος απο-ανάπτυξη μεταφράζει στα ελληνικά το γαλλικό décroissance, ή το αγγλικό de-growth, όρος ο οποίος πρωτοεισήχθη από τους οικονομολόγους Jacques Grinevald του Πανεπιστημίου της Ζυρίχης, και Serge Latouche του Πανεπιστημίου της Σορβόννης. Ο τελευταίος έχει γράψει σειρά δημοφιλέστατων βιβλίων πάνω στο θέμα και πολλά άρθρα στην Γαλλική και Διεθνή έκδοση της Le Monde.

Στην Γαλλία, και κατά δεύτερο λόγο στην Ιταλία και την Ισπανία, έχουν γεννηθεί κινήματα πολιτών τα οποία σήμερα αριθμούν χιλιάδες μέλη και τα οποία εργάζονται και εφαρμόζουν καθημερινά, μακριά από ακαδημαϊκές συζητήσεις, την ιδέα της από-ανάπτυξης. Τα κινήματα αυτά έχουν ενεργό ρόλο στην ανάπτυξη δικτύων ανταλλαγών και κοινοτικών νομισμάτων, κοινόκτητων οικισμών και οικολογικών καταλήψεων, κοινόκτητων συστημάτων επιδιόρθωσης ποδηλάτων ή χρήσης αυτοκινήτων, συνεταιριστικών τραπεζών, αγροτοσυνεταιρισμών βιολογικών προϊόντων και οικολογικών αυτό-διοικούμενων βιοτεχνιών.

Το μήνυμα της απο-ανάπτυξης δεν είναι απλά ότι πρέπει να καταναλώνουμε λιγότερο. Ανατρέποντας το τοτέμ της οικονομικής ανάπτυξης, η από-ανάπτυξη μας καλεί να επανακτήσουμε την οικονομία από τα χέρια των ειδικών. Να επανα-πολιτικοποιήσουμε δηλαδή την δημόσια συζήτηση για το τι οικονομία θέλουμε και για ποιο σκοπό.

 

3. Αιτιολόγηση: γιατί να από-αναπτυχθούμε;

Επειδή η οικονομική ανάπτυξη δεν είναι βιώσιμη. Δεν είναι βιώσιμη οικολογικά, δεν είναι βιώσιμη κοινωνικά, δεν είναι βιώσιμη ούτε καν οικονομικά. Η έννοια της βιώσιμης ανάπτυξης είναι ένα οξύμωρο το οποίο πρέπει να μπει στο χρονοντούλαπο της ιστορίας.

Πρώτον, γιατί δεν είναι οικολογικά βιώσιμη η ανάπτυξη; Σας παραθέτω απλούς υπολογισμούς, από ένα άρθρο του καθηγητή Tim Jackson στο περιοδικό New Scientist. Ας υποθέσουμε, γράφει ο Jackson έναν παγκόσμιο πληθυσμό εννέα δισεκατομμυρίων το 2050, ο οποίος θα έχει επιτύχει ένα εισόδημα ίσο με αυτό του μέσου Ευρωπαίου. Ας υποθέσουμε επίσης για την Ευρώπη μέσο ετήσιο ρυθμό ανάπτυξης 2%, ίσο δηλαδή με αυτόν πριν από την κρίση. Αν θέλουμε η συγκέντρωση των αερίων του θερμοκηπίου στην ατμόσφαιρα να μην ξεπεράσει το κατώτατο όριο που έθεσαν οι επιστήμονες για να αποφύγουμε την κλιματική καταστροφή, θα πρέπει έως το 2050, το 98% της οικονομικής παραγωγής να βασίζεται σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Ακόμα και στο πιο αισιόδοξο τεχνολογικά και πολιτικά σενάριο, κάτι τέτοιο είναι αδύνατο. Τα τελευταία 20 χρόνια, και με όλη την υποτιθέμενη προσοχή στο περιβάλλον και την βιώσιμη ανάπτυξη, όχι μόνο δεν μειώθηκαν, αλλά αυξήθηκαν οι εκπομπές των ρύπων, στον αναπτυσσόμενο κόσμο αλλά και στην Ευρώπη και την Αμερική. Η όποια τεχνολογική πρόοδος επισκιάστηκε μακράν από τη ραγδαία συνολική αύξηση στην κατανάλωση.

Αν θέλουμε να αποφύγουμε την καταστροφή, οφείλουμε να ελέγξουμε την ανάπτυξη. Φέτος, με την διεθνή οικονομική ύφεση είναι η πρώτη φορά στην σύγχρονη ιστορία, όπου οι εκπομπές του διοξειδίου του άνθρακα φαίνονται να μειώνονται. Κι όμως κάνουμε ότι μπορούμε για να αντιστρέψουμε τη κατάσταση και να αρχίσουμε ξανά να καταναλώνουμε και να παράγουμε σαν να μην υπάρχει αύριο.

Τα Κράτη μπροστά στο φάσμα της ανεργίας, θυμήθηκαν τον Κέυνς, και αυξάνουν τις δημόσιες δαπάνες, ρίχνοντας χρήμα στην αγορά. Χρήμα για να αλλάξουν τα νοικοκυριά το παλιό τους αυτοκίνητο. Χρήμα για να αγοραστούν τα χιλιάδες σπίτια και εξοχικά που μένουν απούλητα. Με ένα σμπάρο, οι πολιτικές του Κέυνς υπόσχονται δυο τρυγόνια. Και οι εργάτες, στις αυτοκινητοβιομηχανίες και τις οικοδομές δεν θα χάσουν την δουλειά τους, και θα έχουν χρήματα για να αρχίσουν να καταναλώνουν τονώνοντας την αγορά.

Ο Κέυνς, όπως ο ίδιος έλεγε, ενδιαφερόταν μόνο για το αύριο. Μία από τις γνωστές του ρήσεις ήταν ότι «μακροπρόθεσμα, όλοι θα έχουμε πεθάνει». Σήμερα, γνωρίζοντας για το φαινόμενο του θερμοκηπίου, είναι επιεικώς ανεύθυνο να μην σκεφτόμαστε το μέλλον.

Η οικονομική ανάπτυξη ούτε πιο ευτυχισμένους μας κάνει, ούτε βοηθάει τους φτωχούς. Επανειλημμένες επιστημονικές δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι η ευημερία στις περισσότερες δυτικές χώρες έφτασε το απόγειο της τη δεκαετία του 60 (στην Ελλάδα ίσως λίγο αργότερα). Από τότε έχει μείνει σταθερή ή μειώνεται. Ο διπλασιασμός της οικονομικής ανάπτυξης και η συνακόλουθη περιβαλλοντική επιβάρυνση στις δεκαετίες του 80 και του 90 δεν μας έχει κάνει διόλου πιο ευτυχισμένους. Όταν είσαι πολύ φτωχός, βρήκαν ειδικοί οικονομολόγοι, το λίγο παραπάνω εισόδημα σου επιτρέπει να ικανοποιήσεις βασικές ανάγκες και σε κάνει πολύ πιο χαρούμενο. Από κει και πάνω τα πλούτη δεν κάνουν καμία διαφορά. Έρευνες διακεκριμένων ψυχολόγων δείχνουν ότι δεν είναι τα χρήματα ή η κατανάλωση τα οποία φέρνουν την ευτυχία, αλλά η ικανοποίηση βασικών αναγκών, η αίσθηση κοινότητας, φιλίας και ασφάλειας ή η αναγνώριση από τους άλλους. Το χρήμα είναι ένα άσχημο υποκατάστατο για όλα αυτά.

Επίσης παρά την συνεχιζόμενη ανάπτυξη τις τελευταίες δεκαετίες στις Δυτικές χώρες, οι κοινωνικές ανισότητες έχουν οξυνθεί. Υπολογίζεται ότι χρειάζονται 166 Ευρώ αύξησης του παγκόσμιου ΑΕΠ, για να καταλήξει μόνο 1 ευρώ παραπάνω σε αυτούς στον Τρίτο Κόσμο που ζουν κάτω από το όριο της απόλυτης φτώχειας. Αντιθέτως, η απελευθέρωση της κοινωνικής πολιτικής από φανταστικούς περιορισμούς στο όνομα της οικονομικής ανάπτυξης μπορεί να ανοίξει νέες δυνατότητες αναδιανομής του πλούτου. Και η απο-ανάπτυξη στην πλούσια Δύση, θα αφήσει χώρο και πόρους στις αναπτυσσόμενες χώρες να μπορέσουν να αναπτυχτούν τόσο όσο χρειάζεται για να ικανοποιήσουν τις βασικές ανάγκες των πληθυσμών τους.

Τέλος η οικονομική ανάπτυξη δεν είναι ούτε καν οικονομικά βιώσιμη. Όπως είπε και ο προηγούμενος ομιλητής η αίσθηση ότι αναπτυσσόμαστε οφείλεται στο ψέμα του δείκτη που λέγεται ΑΕΠ και ο οποίος δεν υπολογίζει τα περιβαλλοντικά ή κοινωνικά κόστη, και μετρά τα χρήματα που παν για την απορρύπανση ή τις φυλακές ως ανάπτυξη. Σήμερα αντιμετωπίζουμε κόστη που κουκουλώσαμε στο παρελθόν. Η πρόσφατη κρίση, εν μέρει, έχει να κάνει και με τον πανικό που επικράτησε στις αγορές το 2007 με τα νέα ότι ο ρυθμός άντλησης των αποθεμάτων του πετρελαίου χτυπάει κορυφή. Οι κλιματικές καταστροφές ήδη επηρεάζουν την οικονομία, όπως ο τυφώνας Κατρίνα στη Νέα Ορλεάνη. Στο μέλλον, και αν δεν αποτρέψουμε την κλιματική αλλαγή, φαινόμενα όπως η Κατρίνα θα είναι όλο και συχνότερα, διαβάλλοντας όποια προσπάθεια οικονομικής ανάπτυξης.

Τα επιτόκια στα δάνεια βασίζονται σε εξωπραγματικές προσδοκίες ανάπτυξης. Ουσιαστικά δανειζόμαστε από το μέλλον, με την πίστη ότι θα γινόμαστε πάντα πιο πλούσιοι για να ξεπληρώσουμε το χρέος. Η φούσκα όμως έσπασε. Η φανταστική οικονομία των προσδοκιών ξεπέρασε κατά πολύ την πραγματική οικονομία των περιορισμένων φυσικών και ανθρώπινων πόρων.

Η επιλογή που αντιμετωπίζουμε σήμερα δεν είναι μεταξύ ανάπτυξης και από-ανάπτυξης. Είναι μεταξύ μιας καταστροφικής και ανεξέλεγκτης ύφεσης και μιας ελεγχόμενης και βιώσιμης από-ανάπτυξης.

ΑΠΟ-ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΩΡΑ!

Ένας άλλος κόσμος είναι υπαρκτός

Η λύση στην οικονομική κρίση την οποία αντιμετωπίζει η χώρα μας δεν είναι η τόνωση της οικονομίας για την εκ νέου ανάπτυξη, αλλά η εθελούσια απο-ανάπτυξη. Ο όρος απο-ανάπτυξη προτάθηκε την δεκαετία του 70 από τον φυσικό-οικονομολόγο Nicholas Goergescu-Roegen και έγινε δημοφιλής στις μέρες μας από τον Γάλλο ακαδημαϊκό Serge Latoucheⁱ. Η απο-ανάπτυξη είναι μια διαδικασία γενικευμένης ελάττωσης της παραγωγής και της κατανάλωσης, «απο-χρηματικοποίησης» των ανθρώπινων σχέσεων, και επανίδρυσης της κοινωνίας στην βάση της απλότητας, της συντροφικότητας και του διαλόγου.

Η διαρκής οικονομική ανάπτυξη δεν είναι εφικτή σε έναν πλανήτη με φυσικά όρια. Το φτηνό πετρέλαιο και μέταλλα στα οποία βασίστηκε η βιομηχανική επανάσταση τελειώνουν. Δεν υπάρχει άλλη γη να χτίσουμε κι ότι δρόμο ήταν να ασφαλτώσουμε, τον ασφαλτώσαμε. Τα αμάξια και τα εργοστάσιά που παράγουν τα προϊόντα που καταναλώνουμε καταστρέφουν το κλίμα¨ το κόστος από τα ακραία καιρικά φαινόμενα είναι ήδη δυσβάστακτο. Η χρηματοπιστωτική φούσκα, η οποία μας επέτρεψε μέσα από πολύπλοκα επενδυτικά «προϊόντα» να δανειστούμε από το μέλλον για να διατηρήσουμε τους απαραίτητους, πλην αφύσικους ρυθμούς ανάπτυξης, έσπασε. Είμαστε το μέλλον και καλούμαστε να πληρώσουμε τα χρωστούμενα του παρελθόντος. Ακόμα κι αν η παγκόσμια οικονομία επανακάμψει, το μόνο που θα κάνει θα είναι να επιταχύνει την πορεία προς την κλιματική και κοινωνική καταστροφή.

Η οικονομική ανάπτυξη δεν μας κάνει καν πιο χαρούμενους. Στην ανταγωνιστική κοινωνία της αγοράς η επιτυχία δεν μετράται από το αν έχεις αυτός που επιθυμείς, αλλά από το αν έχεις περισσότερα από τον διπλανό σου. Όσο και να μεγαλώνει η οικονομία, όσο και να πλουτίζεις, πάντα θα υπάρχει κάποιος πιο πλούσιος δίπλα σου. Οι μελέτες των ψυχολόγων δείχνουν αυτό που ο απλός κόσμος ξέρει από καιρό¨ τα πλούτη δεν φέρνουν την ευτυχία. Πέρα από ένα ελάχιστο εισόδημα το οποίο είναι απαραίτητο για την ικανοποίηση βασικών αναγκών στέγης και ασφάλειας, τα παραπάνω χρήματα και η παραπάνω κατανάλωση είναι δώρα άδωρα. Ο μέσος Έλληνας είναι σήμερα τέσσερις φορές πιο πλούσιος από το 1980. Είναι έστω και λίγο πιο ευτυχισμένος;

Μια φορά κι ένα καιρό, εμείς οι Έλληνες περηφανευόμασταν για την φιλοξενία μας. Στην δουλειά δεν ζητούσαμε χρήματα από τους γνωστούς μας και στο φαγητό τσακωνόμασταν ποιος θα πληρώσει. Ήμασταν ικανοποιημένοι με τα λίγα: τον ήλιο, την θάλασσα, τον μεσημεριανό μας ύπνο, την συζήτηση με την παρέα και τους κολλητούς μας, το Κυριακάτικο τραπέζι με την οικογένεια, το καλοκαίρι στο χωριό ή το νησί. Δεν συσσωρεύαμε: ότι είχαμε το ξοδεύαμε σ’ ένα γλέντι με τους φίλους μας.

Πόσο μακρινά μοιάζουν όλα αυτά... Πειστήκαμε ότι ήμασταν «υπανάπτυκτοι» κι ότι η ευτυχία ήταν στα λεφτά. Η φιλοξενία έγινε «rooms to let», οι παραλίες γέμισαν ξαπλώστρες και φουσκωτά, κτίσαμε και την τελευταία πιθαμή γης και δάσους. Η παρέα αντικαταστάθηκε από την ιδιωτική τηλεόραση, και η σιέστα από τα βάλιουμ. Φοβόμασταν ότι θα γίνουμε ο τόπος παραθερισμού της υπόλοιπης Ευρώπης: τώρα φοβόμαστε μήπως και πάψουμε να είμαστε. Η συντροφικότητα έδωσε την θέση της στην ιδιωτικότητα και τον άκρατο εγωισμό, η ανθρώπινη επαφή και το κέρασμα στην συναλλαγή και την εκμετάλλευση. Ο εύκολος πλουτισμός αντικατέστησε τη συνεπή εργασία. Από το μέτρο του Αριστοτέλη και την συντροφικότητα και δοτικότητα του Ζορμπά, φτάσαμε στους ψευτογραβατωμένους της Σοφοκλέους, εμπόρους μετοχών μιας οικονομίας που δεν παράγει τίποτα. Όσοι αισθανόμασταν ότι κάτι δεν πάει καλά, ήμασταν απαισιόδοξοι και οπισθοδρομικοί, δεν βλέπαμε την ανάγκη του «εκσυγχρονισμού»: ο κουρέας της Σίφνου έπρεπε να γίνει σύγχρονο κομμωτήριο, και το καφενείο της Αμοργού μπαράκι. Η φυσική ροή της ιστορίας. Έλα όμως που ήταν αφύσικη.

Η φούσκα έσπασε και το ψέμα τελείωσε. Μπροστά μας ανοίγονται δύο δρόμοι¨ η βαρβαρότητα και η εθελούσια απο-ανάπτυξη. Την βαρβαρότητα την βιώνουμε ήδη. Στρατοί ανέργων. Απελπισμένοι μετανάστες στους δρόμους, τους φέραμε εδώ να κτίσουν τα Ολυμπιακά στάδια και τις βίλλες μας, μια και εμείς δεν κάνουμε πια για εργάτες, πάμε όλοι πανεπιστήμιο. Τώρα να φύγουν! Τυφλή βία και σκληρή αστυνόμευση, συγκρούσεις αυτών που χάνουν αυτά που έχουν με αυτούς που δεν έχουν τίποτα να χάσουν. «Μια χούντα μας σώζει». Επιστροφή στο μέλλον του 1930;

Όσοι εργαζόμαστε για την ιδέα της απο-ανάπτυξης οραματιζόμαστε μια άλλη κοινωνία, βασισμένη στην συντροφικότητα και στην χαρά μέσα από την απλότητα. Μια Ελλάδα σαν αυτή των γιαγιάδων μας, μια Ελλάδα σαν τα νησιά των παιδικών μας χρόνων, χωρίς όμως την πολιτική καταπίεση και τα κατηχητικά. Και με το πρόβλημα της βασικής επιβίωσης λυμένο, αφού η πρόοδος στην παραγωγή και την επικοινωνία μας επιτρέπει να ζούμε πολύ πιο άνετα.

Πως πάμε «από εδώ, εκεί»; Στο κίνημα για την απο-ανάπτυξη συζητάμε πληθώρα πολιτικών προτάσεων, από την θεσμοθέτηση βασικού εξασφαλισμένου εισοδήματος και δραστικής μείωσης του ωραρίου της αμοιβόμενης εργασίας, επενδύσεις για την ανάπτυξη οικονομικών συστημάτων υγείας και παιδείας βασισμένα στον ανθρώπινο παράγοντα (το παράδειγμα της Κούβας) και στροφής προς τοπικές κοινωνικές οικονομίες με ανανεώσιμες πηγές ενέργειας ⁱⁱ. Όλα αυτά απαιτούν κοινωνική αποδοχή ενός προτύπου ζωής με λιγότερες υλικές ανέσεις, και άρα πολιτιστική αλλαγή. Απαραίτητη προϋπόθεση είναι η ισότητα και η δικαιοσύνη μέσω της αναδιανομής του εισοδήματος¨ κανείς δεν θα αποδεχτεί να ζει με λιγότερα όταν δίπλα του κάποιοι σπαταλάν πλουσιοπάροχα.

Η ιδέα της απο-ανάπτυξης πάει κόντρα στην συστημική τάση του καπιταλισμού, ο οποίος απαιτεί ανάπτυξη για χάρη της ανάπτυξης και διαρκές κέρδος, κάθε χρόνο μεγαλύτερο. Ισχυρά συμφέροντα θα αντιταχθούν στην πιθανότητα της απο-ανάπτυξης. Οι επιστήμονες τους θα βαλθούν να μας πείσουν ότι είναι αδύνατη, και οι διαφημιστές τους να μας κάνουν να συνεχίσουμε να καταναλώνουμε τα προϊόντα τους. Μόνο ένα μαζικό, ειρηνικό, πολιτικό κίνημα μπορεί να υπερκεράσει αυτές τις δυνάμεις. Όλα αυτά ίσως φαίνονται απίθανα. Αλλά αν η πολιτική ήταν η τέχνη του εφικτού, τότε δεν θα χρειαζόταν να κάνουμε τίποτα: το εφικτό γίνεται από μόνο του. Η πολιτική απαιτεί όραμα για έναν κόσμο διαφορετικό. Η απο-ανάπτυξη προσφέρει το όραμα, μένει σε μας να το υλοποιήσουμε.

Γιώργος Καλλής, Καθηγητής ICREA, Αυτόνομο Πανεπιστήμιο της Βαρκελώνης, www.eco2bcn.es.

i Το βιβλίο του Serge Latouche «Το στοίχημα της απο-ανάπτυξης» κυκλοφορεί στα Ελληνικά από τις Εκδόσεις Βάνιας.

ii Το δεύτερο διεθνές συνέδριο για την απο-ανάπτυξη στην Βαρκελόνη, 26-29 Μαρτίου 2009, θα βασiστεί σε πληθώρα ανοικτών συζητήσεων επί συγκερκιμένων πολιτικών προτάσεων (www.degrowth.eu).

MΕΞΙΚΟ. ΕΛΗΞΕ Η ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΔΙΑΣΚΕΨΗ ΓΙΑ ΤΟ ΚΛΙΜΑ.

                                            

Εληξε, στις 11 Δεκεμβρίου , μετά απο διαπραγματεύσεις δεκατεσσάρων ημερών, η 16^η Διάσκεψη για το Κλίμα του ΟΗΕ, στην πόλη Κανκούν του Μεξικού. Για κάποιους τα αποτελέσματα ήταν καλύτερα απο τα αναμενόμενα για άλλους ήταν πολύ ισχνά και μη δεσμευτικά.. Η διάσκεψη θα έληγε κανονικά την Παρασκευή, 10 Δεκεμβρίου..Χρειάστηκαν ολονύκτιες διπλωματικές διαπραγματεύσεις και παζάρια για να μπορέσει, στις 3 η ώρα το πρωί του Σαββάτου, να ανακοινώσει ο πρόεδρος του Μεξικού Φελίπε Καλντερόν οτι η Διάσκεψη έληξε με επιτυχία !

Το πακέτο των συμφωνιών της τελευταίας στιγμής περιλαμβάνει την υπόσχεση της παγκόσμιας κοινότητας κρατών για την ανάληψη προσπαθειών για περιορισμό της αύξησης της θερμοκρασίας του πλανήτη, μέχρι δύο βαθμούς Κελσίου..μέχρι το τέλος του αιώνα..Ομως οι υποχρεώσεις που έχουν αναλάβει τα κράτη αυτή τη στιγμή θα έχουν ως αποτέλεσμα μιαν αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη κατα 3,5, βαθμούς....

Μια άλλη απόφαση αναφέρεται στον διεθνή έλεγχο των προσπαθειών των κρατών για περιορισμό των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Μέχρι τώρα η Κίνα αντιστεκότανε σ’αυτό το μέτρο που το χαρακτήριζε ως ανάμειξη στα εσωτερικά της ...Ομως αυτός ο μηχανισμός ελέγχου θα φρόντιζε για τη δικαιοσύνη και σύγκρισιμότητα της διεθνούς προστασίας του κλίματος...

Μια τρίτη απόφαση σχετίζεται με την μείωση των εκπομπών λόγω της αποδάσωσης  και της υποβάθμισης των δασών, που αποτελεί τη δεύτερη, μετά την ενεργειακή οικονομία πηγή εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα. Δεν διευκρινίστηκε όμως απο που θα βρεθούν τα χρήματα για αποζημίωση των χωρών που θα προστατεύουν τα δάση..απο την ξύλευση και εκμετάλευση..

Αποφασίστηκε επίσης η δημιουργία ενός «πράσινου ταμείου» για την μακροχρόνια χρηματοδότηση των χωρών του Νότου με 100 δις. δολλάρια το χρόνο, για την αντιμετώπιση και προσαρμογή στην υπερθέρμανση του πλανήτη. Τη διαχεριση των χρημάτων θα την έχει ο ΟΗΕ και όχι η Παγκόσμια Τράπεζα , όπως ήθελε η Β. Αμερική..

Εγινε δεκτός επίσης ένας μηχανισμός «καθαρής ανάπτυξης» που δίνει το δικαίωμα σε χώρες όπως η Γερμανία να κάνουν σχετικές ενεργειακές επενδύσεις π.χ. στην Ινδία και να αποκτούν δικαιώματα ρύπανσης ..στη Γερμανία, με την καύση λιγνίτη.

Τέλος αποφασίστηκε η έδρα του χρηματιστικού μηχανισμού προσαρμογής να είναι στη Βόννη, της Γερμανίας. Μέχρι τώρα οι χώρες που ζητούσαν χρήματα για την αντιμετώπιση και την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή δεν ήξεραν καν που να απευθυνθούν....

Δυστυχώς όλες οι αποφάσεις που πάρθηκαν στην Κανκούν δεν έχουν διεθνή νομική  δεσμευτικότητα.. Για να γίνει κάτι τέτοιο θα χρειαστούν ανάλογες αποφάσεις...  στην επόμενη Παγκόσμια Διάσκεψη που θα γίνει το 2011 στη Νότια Αφρική.

Η επιτυχία της διάσκεψης στο Μεξικο άφησε αναπάντητο το βασικό ερώτημα : Σε ποιό βαθμό και μέχρι πότε θα μειώσουν τα κράτη τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου...Οπως είναι γνωστό τα βιομηχανικά κράτη είχαν δεσμευτεί με το Πρωτόκολο του Κυότο να μειώσουν, μέχρι το 2020, τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα κατά 25 – 40%. Ομως οι μεγάλοι ρυπαντές, η Αμερική και η Κίνα δεν υποκεινται σ’αυτή τη δέσμευση και δεν τους ζητήθηκε καν να εντείνουν τις προσπαθειές τους...

Η κυβέρνηση του Μεξικού επαινέθηκε και απο την Αμερική για «την επιδέξια και ευέλικτη διαπραγματευτική της ικανότητα ..και την επιτυχή κατάληξη της Διάσκεψης»...Οι αντιδράσεις των περιβαλλοντικών οργανώσεων ήταν ανάμεικτες..Κρίθηκαν οι αποφάσεις ως περιορισμένης σπουδαιότητας αφου δεν κατάφεραν να δεσμεύσουν τα κράτη για ουσιαστικό περιορισμό των εκπομπών τους..Αυτό μπορεί να έχει ως συνέπεια την αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη πάνω απο 4 βαθμούς, με καταστροφικές, μη αναστρέψιμες συνέπειες.

 Μόνη χώρα που αντιστάθηκε και έφερε αντιρρήσεις ήταν η Βολιβία, που είχε κάνει μέτωπο με οργανώσεις Λατινοαμερικανικών κρατών που θεωρούν τα μέτρα ελλειπή και πολύ ανώδυνα για τα βιομηχανικά κράτη, που είναι υπεύθυνα για την κατάσταση του πλανήτη. Η Βολιβία μαζί με αγρότες απο τη Νότια Αμερική είχαν διοργανώσει στην Κανκούν μιαν Εναλλακτική Διάσκεψη, με ενα «Παγκόσμιο φόρουμ για τη Ζωή, την Περιβαλλοντική και Κοινωνική Δικαιοσύνη», με δικό τους προγραμμα, προτάσεις  συνεδριάσεις  και κινηματικές εκδηλώσεις..Δυστυχώς η επίσημη διάσκεψη του ΟΗΕ παραγνώρισε και περιθωριοποιήσε τις κινηματικές αυτές πρωτοβουλίες...

Ενας εκπρόσωπος των Ενωσης Προοδευτικών Επιστημόνων είπε χαρακτηριστικά οτι : «η Διάσκεψη της Κανκούν  μπορεί να αποκατέστησε την αξιοπιστία του ΟΗΕ, ως φόρουμ στο οποίο μπορεί να επιτευχθεί κάποια πρόοδος...  αλλά το αποτέλεσμα της Διάσκεψης δεν υπήρξε αρκετό για να σώσει τον πλανήτη»

 ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΔΙΑΣΚΕΨΗ ΤΟΥ ΟΗΕ ΓΙΑ ΤΟ ΚΛΙΜA

                                                                                                                       

Αρχισε  στις 29 Νοεμβρίου και θα διαρκέσει μέχρι τις 10 Δεκεμβρίου 2010 η συνάντηση 194 εκπροσώπων κρατών, για την 16η Διάσκεψη για του Κλίμα του ΟΗΕ, στη λουτρόπολη Κανκούν του Μεξικού.

Στόχος της διάσκεψης είναι η συμφωνία σε κάποια μέτρα που παραμένουν ακόμη αμφισβητούμενα. Αυτά είναι η ίδρυση ενός “πράσινου Ταμείου”, στο οποίο να καταθέτουν οι βιομηχανικές χώρες 100 δισεκατομμύρια δολλάρια το χρόνο, για βοήθεια προς τις φτωχότερες χώρες για την “προσαρμογή” τους στην κλιματική αλλαγή , για καλύτερη πρόσβαση στις οικολογικές τεχνολογίες και για τη σωτηρία των τροπικών δασών.

Εξίσου αμφιλεγόμενα είναι τα κέντρικά σημεία μιας Συμφωνίας για το Κλίμα :  Πόσο γρήγορα και δραστικά θα είναι τα μέτρα περιορισμού των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου των βιομηχανικών χωρών ; Πότε θα ακολουθήσουν οι αναπτυσσόμενες χώρες ; Τη νομική μορφή θα έχει  μια νέα διακρατική συμφωνία ; Θα αποτελέσει συνέχεια του Κυότο ή θα πρόκειται για μια νέα συμφωνία ;

Η νέα πρόεδρος της Διάσκεψης, η Χριστιάννα Φιγκουέρες, προσπαθεί να δείχνει αισιόδοξη και ελπίζει να πετύχει κάποιες συμφωνίες σε διαδικαστικά ερωτήματα  απο τα οποία θα μπορούσε αργότερα να προκύψει μια τελική συμφωνία. Υπάρχουν κάποια θέματα όπως είναι η προστασία των τροπικών δασών, η χρηματοδότηση των φτωχών κρατών για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, η καλύτερη πρόσβαση τους σε νέες τεχνολογίες στα οποία όλοι συμφωνούν ήδη απο την περυσινή αποτυχημένη διάσκεψη της Κοπεγχάγης.

Απο τότε έχουν γίνει κάποια ενδιαφέροντα βήματα. Εβδομήντα εφτά χώρες μαζί και η Κίνα έχουν δημιουργήσει ένα πιό διαλλακτικό μέτωπο. Οι νησιωτικές χώρες  αντιδρούν  στην γεωπολιτική της Κίνας και της Ινδίας που καθυστερούν τη λήψη αποτελεσματικών μέτρων για την προστασία του κλίματος και θέτουν σε κίνδυνο την ίδια την ύπαρξη αυτών των κρατών. Εχει δημιουργηθεί και ένα αλλο νέο μέτωπο χωρών που κινδυνεύουν απο κατολισθήσεις απο το λιώσιμο των παγετώνων.

Υπάρχουν και άλλα ομαδοποιήσεις, που έχουν συγκροτήσει μια συμμαχία 27 αναπτυσσόμενων και βιομηχανικών χωρών που επιθυμούν να προχωρήσουν τα νέα μέτρα για το κλίμα. Σ’αυτές ανήκουν το Μεξικό, η Κολομβία, η Ινδονησία, οι Μαλβίδες νήσοι, το Μπαγκλαντές, η Γεμανία και η Ευρωπαϊκή Ενωση !

Υπάρχει και μια νέα συνεργασία  ανάμεσα στη Βραζιλία, τη Νότια Αφρική, την Ινδία και την Κίνα  που διαπίστωσαν οτι το “φρενάρισμα” των διαδικασιών δεν βοηθάει. Ψηφίζουν οργανωμένα  και σκοπεύουν να παίξουν καθοριστικό ρόλο  στη διεθνή πολιτική για το κλίμα, σε διεθνείς οργανισμούς , και στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ.

Υπάρχουν και κάποιες θετικές ενδείξεις. Η Ευρ. Ενωση συζητάει το ενδεχόμενο να αυξησει στο 30% τη μείωση των εκπομπών της μέχρι το 2020,η Βραζιλία αποφάσισε να αντιμετωπίσει πιό σοβαρά την προστασία των δασών του Αμαζονίου, η Ν. Αφρική θέλει, με γερμανική βοήθεια, να αυξήσει τη χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας απο το 1 στο 20%. Η Κίνα αποφάσισε στο νέο πενταετές πρόγραμμά της να προωθήσει την επέκταση της ενεργειακής αποτελεσματικότητας και την χρήση των ΑΠΕ. Ακόμη και η Β. Αμερική θα επιχειρήσει, μέσω της κρατικής Εταιρείας Προστασίας του πςεριβάλλοντος, να ρυθμίσει τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου, με το επιχείρημα οτι βλάπτουν τη δημόσια υγεία.

Η αντιμετώπιση του πρόβληματος  της αποσταθεροποίησης του κλίματος είναι κατεπείγουσα. Για τη σοβαρότητα του προβλήματος δεν μιλούν μόνο οι ειδικοί επιστήμονες αλλά αποτελεί καθημερινό βίωμα των πολιτών του Βορρά και του Νότου. Μια διεθνής εταιρεία,  στο Παρίσι, σχετική με προβλήματα ενέργειας υπολόγισε οτι μόνο η καθυστέρηση απο τον περασμένο Δεκέμβρη, στη διάσκεψη της Κοπεγχάγης, ακρίβηνε τη λήψη μέτρων, σε παγκόσμια κλίμακα, κατά ένα δισ. δολλάρια !

Οι πολιτικές φιλοδοξίες χωρών όπως είναι το Μεξικό, που φιλοξενεί τη διάσκεψη του ΟΗΕ, πιέζουν για μεγαλύτερη επιτυχία  στην Κανκούν. Ο επόμενος οικοδεσπότης της διάσκεψης, το 2002, θα είναι η Ν. Αφρική. Το 2012 θα έχουμε την επέτειο της εικοσαετίας απο την διάσκεψη του Ρίο, στη Βραζιλία που φιλοδοξεί να ανακοινώσει επιτυχίες  στην περιβαλλοντική και αναπτυξιακή πολιτική.

Ο ίδιος ο ΟΗΕ αναβαθμίζει το πρόβλημα του κλίματος κάνοντάς το θέμα συζήτησης στο Συμβούλιο Ασφαλείας ! Τα νέα μέλη του Συμβουλίου ασφαλείας  η Γερμανία και οι νησιωτικές χώρες   επιθυμούν αν πιέσουν για σχετικές συζητήσεις/αποφάσεις  υποστηριζόμενες  απο την Κολομβία  τη Βραζιλία,την Ν.αφρική, την Ινδία  και την Κίνα. Εννοείται οτι το πρόβλημα θα είναι η θέση των ΗΠΑ, με τον πρόεδρο Ομπάμα ανίσχυρο και στην Βουλή των Αντοπροσώπων και στη Γερουσία, όπου η μείωση της δύναμης του εμποδίζουν κάθε σκέψη για επικύρωαη του νομοσχεδίου για την ενέργεια και την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής..Εννοείται οτι και η Κίνα, με πρόφαση τη στάση της Αμερικής αρνείται κάθε είδους νομικά δεσμευτικής διεθνούς σύνφωνίας, που θα σήμαινε και σχετικό έλεγχο των ετήσιων εκπομπών.

Ολα δείχουν οτι οι διαπραγματεύσεις για την αντιμετώπιση της κλιματικής αποσταθεροποίησης θα είναι δύσκολες και χρονοβόρες. Ομως ο χρόνος πιέζει. Η κλιματική αλλαγή είναι ήδη παρούσα και η ανθρωπότητα, με τις ανίκανες ελίτ που παίρνουν τις αποφάσεις, να εξακολουθούν να προτιμούν τα βραχυπρόθεσμα κέρδη τους απο το μέλλον του πλανήτη, που προοιωνίζεται ζοφερό. Τα κινήματα ενεργών πολιτών αγωνίζονται σε πλανητική κλίμακα απαιτώντας «να αλλάξουμε την πόλιτική και όχι το κλίμα». Κι εδώ θα χρειαστούν ακόμη  μεγάλες συντονισμένες και αγωνίστηκες προσπάθειες σε τοπική, ευρωπαϊκή και παγκόσμια κλίμακα.          Μια νέα Διεθνής για το κλίμα φαίνεται αναπόφευκτη, και απαραίτητη. Να ενα νέο «πεδίο δόξης»/δράσης λαμπρό, για τους αριστερούς που θέλουν να ξεπεράσουν τις αναχρονιστικές αναστολές του οικονομισμού, του παραγωγισμού και της ιδεολογίας της προόδου με τη βοήθεια της επιστήμης και της τεχνικής.... Γιατί υπάρχει μια τεράστια αναντιστοιχία ανάμεσα στα επιστημονικά επιτεύγματα και την αξιοποίηση τους για το καλό της ανθρωπότητας, που απαιτεί για το γεφύρωμά της νέες θεωρητικές και πολιτικές επεξεργασίες για την οργάνωση της κοινωνίας και  της οικονομίας για ένα μέλλον, στο μικρό και εύθραυστο πλανήτη μας, που να είναι βιώσιμο και αξιοβίωτο.

ΔΙΕΘΝΗ  ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΑ ΝΕΑ

                                   

Βερολίνο. Μια νέα μελέτη του Ομοσπονδιακού Συνδέσμου για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας ( ΒΕΕ) δείχνει πόσο λίγο φιλόδοξο είναι το σενάριο 20-20-20 της κλιματικής στρατηγικής της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Οπως είναι γνωστό το σενάριο αυτό προβλέπει, μέχρι το 2020, να μειωθούν κατα 20% οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου, κάτω απο το επίπεδο του 1990 και να παραχθεί ενέργεια σε ποσοστό 20% απο ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (ΑΠΕ).

Σύμφωνα με τη μελέτη αυτή την μείωση του 20% μπορούν να την κατορθώσουν οι ΑΠΕ απο μόνες τους ! Η συνέχιση της επέκτασης των ΑΠΕ μπορεί να  αποδώσει 3.500 τεραβατώρες, δηλαδή το 23,2 % της κατανάλωσης ενέργειας όλων των μελών κρατών της ΕυρωπαΙκής Ενωσης (ΕΕ). Ειδικότερα η υποκατάσταση ορυκτών καυσίμων με εργοστάσια παραγωγής ενέργειας απο ΑΠΕ θα σήμαινε εξοικονόμηση 797 εκατομ. τόνων διοξειδίου του άνθρακα. Η αξιοποίηση όλων των μορφών ΑΠΕ θα είχε ως συνέπεια  μείωση 1.103 δις. τόνων αερίων ενώ ο στόχος του 20% της ΕΕ οδηγεί  στη μείωση κατά 1,07 δις. τόνους.

Με αφετηρία αυτά τα δεδομένα οι επιστήμονες προτείνουν σ’αυτούς που θα εκπροσωπήσουν την ΕΕ στην Παγκόσμια Διάσκεψη για το Κλίμα, στην Κανκούν του Μεξικού, να ανεβάσουν τους στόχους για μείωση των εκπομπών απο το 20% στο 30%. Για την επίτευξη βέβαια αυτών των φιλόδοξων στόχων απαιτούνται  1000 δις. ευρώ για την επέκταση των δικτύων μεταφοράς ενέργειας και η ανάλογη ενεργειακή πολιτική των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ενωσης.

Φράϊμπουργκ.  Αρχισαν οι γεωτρήσεις, που θα φτάσουν σε βάθος 4.000 μέτρων, στην περιοχή της Ανω Βαυαρίας, στο μεγαλύτερο εργοστάσιο γεωθερμίας  της Γερμανίας. Πρόκειται να γίνουν δυό γεωτρήσεις απο τις οποίες αναμένεται να προωθηθεί στη επιφάνεια της γής νερό που θα έχει θερμοκρασία 130 βαθμών Κελσίου. Στη συνέχεια με μια διαδικασία ατμού το ζεστό νερό θα χρησιμοποιηθεί για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας.

Η ηλεκτρική απόδοση του εργοστασίου υπολογίζεται σε 7-8 Μεγαβάτ, που σημαίνει οτι η ετήσια παραγωγή μπορεί να φτάσει τις 60 εκατομ. κιλοβατώρες. Η ενέργεια αυτή αρκεί για την κάλυψη των ενεργειακών αναγκών 20.000 νοικοκυριών.

Οπως συμβαίνει και με τις θαλάσσιες γεωτρήσεις σε μεγάλο βάθος υπάρχει κίνδυνος εμφάνισης ανεξέλεγκτων παρενεργειών. Στην περιοχή της Βασιλείας διακόπηκε παρόμοιο εγχείρημα γεωθερμίας επειδή προκάλεσε ελαφρές σεισμικές δονήσεις ! Το ίδιο συνέβη και στο Λαντάου. Στην περιοχή της Ανω Βαυαρίας οι αρμόδιοι είναι αισιόδοξοι επειδή η περιοχή θεωρείται ήσυχη τεκτονική ζώνη. Οι σχετικές κρατικές επιδοτήσεις κάνουν τις προσπάθειες ιδιαίτερα προσοδοφόρες, ενώ  οι συζητήσεις για τις έννοιες της «διακινδύνευσης»  ή της «πρόληψης»... είναι γραμμένες με πολύ ψιλά γράμματα στη συνείδηση των ανυπόμονων επενδυτών..

Βρυξέλλες. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή φαίνεται να υποχωρεί στις πιέσεις του Λόμπυ της γενετικής τεχνολογίας ! Σύμφωνα με ένα νέο προσχέδιο οδηγίας των υπαλλήλων των Βρυξελλών προτείνεται η άρση της γενικής απαγόρευσης  της χρήσης γενετικά τροποποιημένων φυτών στις ζωοτροφές. Μελλοντικά θα επιτρέπεται  ένα ποσοστό 0,1 % κάποιων γενετικά τροποποιημένων φυτών.

Οι εκπρόσωποι της Γερμανίας που ασκούν μεγάλη επιρροή στην ΕΕ σκοπεύουν να συζητήσουν τκ θέμα με τους άλλους εταίρους  προτού φτάσει το ζήτημα στο Ευρωκοινοβούλιο για έλεγχο. Οπως είναι βέβαια γνωστό και εκεί η πλειοψηφία είναι συντηρητική-νεοφιλελέυθερη..

Ειναι γεγονός πάντως οτι τα τελευταία χρόνια σταμάτησαν κάποιες προμήθειες  καλαμποκιού και σόγιας απο τις ΗΠΑ, την Αργεντινή και τη Βραζιλία, επειδή περιείχαν ίχνη απο μη επιτρεπόμενα στην ΕΕ γενετικά τροποποιημένα φυτά. Ομως σήμερα όλα δείχνουν οτι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα καταφέρει να περάσει την νέα απόφασή της στα κοινοβούλια των επι μέρους κρατών μελών. Οπότε μεταλλαγμένο καλαμπόκι θα δίνεται ως τροφή στα γουρούνια  χωρίς να μπορεί να ελεγχθεί η επικινδυνοτητά της για την υγεία των ανθρώπων ...

Οσοι στέκονται κριτικά απέναντι στα μεταλλαγμένα βλέπουν στα σχέδια της Ευρ. Επιτροπής μια συστηματική στατηγική που θα έχει ως συνέπεια τον βαθμιαίο εθισμό των κτηνοτρόφων και των καταναλωτών και την «εξοικειωσή» τους με τα γενετικά τροποποιημένα φυτά. Τελικά, για το λόμπυ των μεταλλαγμένων, εφόσον όποιος δοκιμάζει τέτοιες τροφές δεν πέφτει αμέσως κάτω τότε το πρόβλημα δεν είναι και τόσο σοβαρό....

ΔΙΕΘΝΗ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΑ ΝΕΑ

                          

Βερολίνο. Το Δίκτυο Κλιματικής Δράσης Ευρώπης (CAN) δημοσίευσε μια μελέτη που αποδεικνύει οτι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις χρηματοδοτούν αμερικανούς πολιτικούς που αρνούνται την κλιματική αλλαγή !

Σύμφωνα με τους ευρωπαίους περιβαλλοντολόγους τα χημικά εργοστάσια της ΒASF και της BAYER καθώς και ο ενεργειακός γίγας ΕΟΝ σαμποτάρουν τη λήψη αποτελεσματικών μέτρων για την προστασία του κλίματος στις ΗΠΑ. Για το λόγο αυτό ενίσχυσαν οικονομικά υποψήφιους,  στις εκλογές για τη Γερουσία της Αμερικής, που αρνούνται την ύπαρξη της κλιματικής αλλαγής.

Σύμφωνα με την καταγγελία οκτώ ευραπαϊκές επιχειρήσεις ενίσχυσαν με 240.000 δολλάρια τους λογαριασμούς όσων αντιτίθενται σε μια αλλαγή της πολιτικής σχετικά με το   κλίμα. Το ποσό αυτό αντιστοιχεί στο 80% των εκλογικών δαπανών για τις εκλογές στη Γερουσία.

Κιόλα αυτά συμβαίνουν την ίδια στιγμή που οι επιχειρήσεις με πολύχρωμες διαφημίσεις στην Ευρώπη, προβάλουν το φιλοπεριβαλλοντικό τους προφίλ,  εμποδίζοντας φιλόδοξα σχέδια για την προστασία του κλίματος, επικαλούμενες  την αμερικανική απραξία. Η WWF  απαίτησε απο την   BASF την EON και την BAYER να σταματήσουν την περίεργη δράση τους με τις επιταγές και να υποστηρίξουν τον στόχο της Ευρώπης για μείωση των εκπομπών διοξειδίου του ανθρακα κατά 30% μέχρι το 2020.

Βρυξέλλες. Η Ευρωπαϊκή Ενωση εγκαταλείπει το πετρελαϊκό  Μορατόριουμ. Οι θαλάσσιες γεωτρήσεις σε μεγάλο βάθος παραμένουν δυνατές ύστερα απο ισχυρές βρεττανικές πιέσεις. Ετσι μετά την Αμερική υποχωρεί και η Ευρώπη. Στο σχετικό προσχέδιο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής προβλεπόταν αρχικά ένα μορατόριο για νέες αδειοδοτήσεις γεωτρήσεων μέχρις ότου συναχθούν τα απαραίτητα συμπεράσματα απο την πρόσφατη καταστροφή στον Κόλπο του Μεξικού.

Ομως στην εκδοχή που κυκλοφόρησε στις Βρυξέλλες, ο επίτροπος ο αρμόδιος για τη ενέργεια, καλούνται τα κράτη μέλη να ελέγξουν αν θα ήταν δυνατόν να αρνηθούν τις αδειοδοτήσεις. Αυτή η ασθενέστερη εκδοχή αποτελεί δοκιμή για τις αντιδράσεις του Ευρωκοινοβουλίου και των κρατών μελών. Πιό συγκεκριμένες νομοθετικές προτάσεις  σχετικές με αδειοδοτήσεις, κανόνες ασφαλείας, ευθύνη και προστασία των εργαζομένων πρόκειται να ακολουθήσουν στις αρχές της νέας χρονιάς.

Η Αμερικανική κυβέρνηση ανακάλεσε επίσης το μορατόριο αδειοδοτήσεων που ειχε επιβληθεί τον Ιούλιο και επρόκειτο να ισχύσει μέχρι το Νοέμβριο. Ο υπουργός εσωτερικών δικαιολόγησε την απόφαση με τα νέα αυστηρότερα μέτρα ασφαλείας και τον καλύτερο έλεγχο των υποθαλάσσιων γεωτρήσεων.

Στην Ευρωπαϊκή ενωση μελλοντικά θα χορηγούνται άδειες εφόσον οι επιχειρήσεις έχουν επεξεργαστεί σχέδια έκτακτης ανάγκης και έχουν ασφαλιστεί για ενδεχόμενες προσβολές του περιβάλλοντος. Είναι χαρακτηριστικό ότι απο τις 900 υπερπόντιες εγκαταστάσεις οι 468 βρίσκονται στην Αγγλία, οι 118 στην Ολλάνδία, 61 στη Δανία και 123 στην Ιταλία. Πρόσφατα είχαμε και στη Μεσόγειο τις πρώτες γεωτρήσεις σε βάθος 1500 μέτρων, στις Λυβικές ακτές, ύστερα απο μυστικές διαπραγματεύσεις της ΒP. Στην Αίγυπτο είναι προγραμματισμένες γεωτρήσεις σε βάθος 2000 μέτρων. Αξίζει να αναφερθεί οτι οι δύτες είναι σε θέση να εργαστούν μόνο μέχρι  τα 250 μέτρα βάθος. Σε βάθος 1000 μέτρων η πίεση δυσκολεύει ακόμη και τις σωστικές προσπάθειες τηλεκατευθυνόμεων ρομπότ…. Αυτά όμως είναι ψιλά γράμματα για τις πετρελαϊκές εταιρείες.

Λουξεμβούργο. Να και μια καλή είδηση απο την Ευρωπαϊκή Ενωση.  Απο το 2013 θα ισχύσει απαγόρευση εισαγωγής ξυλείας απο τα τροπικά δάση. Το Ευρωπαϊκο Κοινοβούλο είχε πάρει σχετική απόφαση με μεγάλη πλειοψηφία, πριν απο τις θερινές διακοπές..

Στο Συμβούλιο Υπουργών αρνήθηκε το  νέο νομο μόνο η Σουηδία με τη δικαιολογία οτι  ο νόμος συνδεόταν με πολλές γραφειοκρατικές διαδικασίες. Εννοείται οτι ο λόγος ήταν άλλος. Τα 40% των παράνομων εισαγωγών στην ΕΕ πηγαίνουν στην Σουηδία, τη Φιλανδία και την Μ. Βρεττανία.

Ο νόμος έχει δυό αδύνατα σημεία. Πρώτον η τιμωρία των παραβατών επαφίεται στα κράτη μέλη…και δεύτερον απο τη ρύθμιση εξαιρείται το τυπωμένο  χαρτί.. Μόνο το λευκό χαρτί θα πρέπει να συνοδεύεται απο πιστοποιητικό οτι προέρχεται απο νομιμη ξυλεία. Αν στο μέλλον γίνεται αυστηρός έλεγχος των πιστοποιητικών προέλευσης θα μπορούσε να μειωθεί αισθητά η παράνομη υλοτόμηση. Χώρες σαν την Κίνα που δεν δεσμεύονται απο παρόμοιες νομοθεσίες δεν θα είναι σε θέση να προμηθεύουν ευρωπαίους πελάτες με έπιπλα απο  εξωτική  ξυλεία, αγνώστης προέλευσης. Το ίδιο θα ισχύσει και για τις ΗΠΑ που διαθέτουν παρόμοια με την ευρωπαϊκή νομοθεσία ενάντια σε παράνομες εισαγωγές ξυλείας.

Υπολογίζεται οτι κάθε χρόνο καταστρέφονται, με παράνομη υλοτομία, 6 εκατομ. εκτάρια δάσους.  Σύμφωνα με κάποιους υπολογισμούς μόνο απο την λεκάνη του Αμαζονίου, το Κογκό, την Ανατολική Αφρική , την Ινδονησία και τη Ρωσσία εισάγονται στην Ευρώπη 20 εκατομ. κυβικά μέτρα παράνομα υλοτομημένης ξυλείας. Ελπίζουμε οι τιμωρίες των παραβατών να είναι αυστηρές διαφορετικά η όλη νομοθετική πρωτοβουλία θα καταλήξει να είναι “δώρον άδωρον”.

Nέα απο το κίνημα ενάντια στα πυρηνικά.

Ενω η συζήτηση για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας αρχίζει να απασχολεί σοβαρά και την ελληνική κοινή γνώμη ενα άλλο μέτωπο, ενάντια στα λόμπυ της πυρηνικής ενέργειας, περνάει συνήθως στα ψιλά γράμματα της ειδησεόγραφίας.

Σε περιόδο παγκόσμιας οικονομικής κρίσης, που προκλήθηκε και συντηρείται απο το κυρίαρχο και στη χώρα μας νεοφιλελεύθερο οικονομικό μοντέλο, το πρόβλημα της αντιμετώπισης της επιδεινούμενης κλιματικής αλλαγής παραγκωνίζεται ή εμφανίζεται ως λύση του η ατομική ενέργεια  «ως η μόνη καθαρή και φιλική προς το περιβάλλον ενέργεια».

Συνεχώς αναγγέλονται αποφάσεις για δημιουργία νέων πυρηνικών εργοστασίων για παραγωγή ελεκτρικής ενέργειας. Ειναι γνωστή η απόφαση της γερμανικής κυβέρνησης να παρατείνει τη λειτουργία πεπαλαιωμένων πυρηνικών εργοστασίων καθώς και οι συνεχείς διαδηλώσεις και η αντίσταση της γερμανικής, οικολογικά ευαισθητοποιημένης νεολαίας για την παρεμπόδιση της διέλευσης τραίνων που μεταφέρουν ραδιενεργά απόβλητα για εναπόθεσή τους στην περιοχή Γκορλέμπεν.

Για τη Γαλλία πληροοφορούμαστε σπανιότερα για παρόμοιες δράσεις. Πρόσφατα, στις 5 Νοεμβρίου, μια σειρά απο 11 βαγόνια φορτωμένα με ραδιενεργά κατάλοιπα αναχώρησαν απο τη Γαλλία με προοορισμο τη Γερμανία. Κινητοποιήσεις δεν υπήρξαν μόνο στη Γερμανία αλλά και στη Γαλλία. Γάλλοι ακτιβιστές προσπάθησαν, με ειρηνικό τρόπο, να παρεμποδίσουν το τραίνο και δέχτηκαν την σκληρή και βίαιη επίθεση της γαλλικής αστυνομίας. Η αστυνομική βία και η κρατική καταστολή στην υπηρεσία του πυρηνικού λόμπυ !

Επτά νεαροί διαδηλωτές έχουν συλληφθεί και πρόκειται να παραπεμφθούν σε δίκη στις 8 Δεκεμβρίου. Η παραπομπή τους σε δίκη δείχνει την απόφαση της κυβέρνησης να καταπιέση την απειθαρχία των πολιτών και εναρμονίζεται με την τρέχουσα συστηματική καταστολή των διαδηλώσεων και των εκδηλώσεων πολιτικής διαμαρτυρίας, που συγκλονίζουν τη Γαλλία.

Το κίνημα στη Γαλλία για έξοδο απο τα πυρηνικά καταγγέλει την σκανδαλώδη βία ενάντια σε ειρηνικούς διαδηλωτες και υποστηρίζει την άποψη οτι μια πυρηνική χώρα καταλήγει αναπόφευκτα σε μια αστυνοκρατούμενη χώρα.

Στην Ελλάδα το αντιπυρηνικό κίνημα, για την ώρα, αντιδρά σχετικά χαλαρά στις φημολογίες  για προετοιμασία πυρηνικού εργοστασίου και στη χώρα μας! Η διεθνής εμπειρία όμως μας αναγκάζει να ξαναβρεθούμε σε εγρήγορση προτού βρεθούμε μπροστά σε τετελεσμένα γεγονότα.

Οπως είναι γνωστό ασφαλής αποθήκευση των ραδιενεργών αποβλήτων δεν έχει βρεθεί πουθενά στον κόσμο ! Ομως χρειάζεται να αποθηκευτούν  για ενα εκατομμύριο χρόνια ! Συνήθως αποθηκεύονται κοντά στα πυρηνικά εργοστάσια, σε ενδιάμεσους αποθηκευτικούς χώρους ή βυθίζονται σε ποτάμια και τη θάλασσα...

Η σπάταλη, ενεργειοβόρα κοινωνία μας και οι ανεύθυνοι πολιτικοί διαχειριστές της εξουσίας, αφού απειλούν την βιόσφαιρα και έχουν διαταράξει το κλίμα του πλανήτη, συνεχίζουν ασυγκράτητοι την κοντόφθαλμη πολιτική τους. Ας μην τούς αφήσουμε να συνεχίσουν ανενόχλητοι τα εγκλήματά τους ενάντια στη φύση και της μελλοντικές γενιές. Ολοι οι ενεργοί πολίτες οφείλουν να αναλάβουν το μερίδιο της ευθύνης που τους αναλογεί αλλάζοντας τρόπο ζωής και αντιστεκόμενοι οργανωμένα στις εγκληματικές επιθέσεις του ενργειακού λόμπυ και των εκπροσώπων τους.

ΤΙ ΝΑ ΠΕΡΙΜΕΝΟΥΜΕ ΑΠΟ ΤΗΝ ΔΙΑΣΚΕΨΗ ΤΗΣ ΚΑΝΚΟΥΝ  ;

                                                           

Ενώ πλησιάζει η ημερομηνία για την παγκόσμια συνδιάσκεψη για το κλίμα που θα γίνει στην Κανκούν του Μεξικού, στο τέλος Νοεμβρίου με αρχές Δεκεμβρίου, τα μηνύματα και οι πληροφορίες που μας έρχονται δεν είναι καθόλου ενθαρρυντικές. Μια πρόσφατη ενδιάμεση συνδιάσκεψη για το κλίμα στη Βόννη έλληξε χωρίς συγκεκριμένα αποτελέσματα. Υπάρχει κάποιο κείμενο, ως βάση για τις επόμενες διαπραγματεύσεις , αλλά δεν υπογράφηκε τελικά...

Η πρόσφατη, τελευταία προκριματική συνάντηση που έγινε στην Τιανγίν της Κίνας δεν είχε καλύτερη έκβαση...υπάρχουν τεράστιες διαφορές  συμφερόντων μεταξύ των διαφόρων χωρών και μεγάλη διάσταση ανάμεσα σ’αυτά που κάνουν στις χώρες τους και σ’αυτά που υποστηρίζουν στις διεθνείς διαπραγματεύσεις...Οι περισσότερες χώρες αντιμετωπίζουν τις διαπραγματεύσεις σαν παιχνίδι απο όπου προσπαθούν να αποκομίσουν προνόμια αντί να προσπαθούν να βρούν τρόπους να γεφυρώσουν τις διαφορές τους..

Αυτό έγινε εμφανές στην Κοπεγχάγη.. Μια σχετικά μικρή ομάδα κρατών – οι ΗΠΑ, η Κίνα, η Ρωσσία, η Ινδία , η Βραζιλία και η Ευρωπαϊκή Ενωση- που είναι υπέυθυνες για το μεγαλύτερο ποσοστά εκπομπών αερίων διοξειδίου του άνθρακα, θα μπορούσαν να συναντηθούν και να  καταλήξουν σε μια συμφωνία, για λήψη κάποιων μέτρων και παροχή βοήθειας σε πιο ευάλωτες χώρες... Γιατί θα πρέπει οι μικρότερες χώρες να υπογράψουν ότι θα αποφασίσουν οι μεγάλες ;

Σε μια παγκόσμια συνδιάσκεψη, με εκπροσώπους απο 2οο κράτη, με εντελώς διαφορετικά  συμφέροντα και προβλήματα-- απο την Κίνα, τη Σ.Αραβία, τη Βολιβία, την Πολυνησία, κ.λ.π.--  πως  μπορούν να συμφωνήσουν  για την αντιμετώπιση ενός προβλήματος που τους επηρεάζει με πολύ διαφορετικό τρόπο ; Αλλωστε το πρόβλημα το δημιούργησαν οι λίγες βιομηχανικές χώρες και οχι οι ίδιες οι αναπτυσσόμενες ...

Στην πράξη παρόμοιες συζητήσεις συχνά γίνονται έξω απο τα πλάισια του ΟΗΕ, όπως γίνεται στους G20 και άλλα διεθνή φόρα, ή σε διμερείς συζητήσεις, όπως συμβαίνει μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας σχετικά με τον ενεργειακό εκσυγχρονισμό, με καθαρές μορφές ενέργειας. Πολύ πιθανόν παρόμοιες συζητήσεις να αποδειχτούν πιο αποτελεσματικές απο πολυπρόσωπες διασκέψεις σαν κι’αυτή της Κανκούν και σ’όποια θα την ακολουθήσει...Η διάσκεψη στο Μεξικό μπορεί τελικά να βλάψει το κύρος των παγκόσμιων διαπραγματεύσεων για το κλίμα, υπο την αιγίδα του ΟΗΕ.

Ηδη στην πρόσφατη διάσκεψη της Κίνας οι συζητήσεις είχαν εμπλακεί στα ιδια αδιέξοδα με εκείνα της Κοπεγχάγης..Συμφωνίες πάνω σε κρίσιμα ζητήματα όπως είναι η βραχυπρόθεσμη οικονομική βοήθεια  στις ευάλωτες χώρες, η παρακολούθηση και ο έλεγχος των εκπομπών των μεγαλύτερων οικονομικά χωρών μοιάζει να απομακρύνονται στον ορίζοντα ... Στην  Κοπεγχάγη οι πλούσιες χώρες είχαν υποσχεθεί να διαθέσουν 100 δις. δολλάρια  την επόμενη δεκαετία  για να βοηθήσουν τις αναπτυσσόμενες χώρες  να αντιμετωπίσουν τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής, με την πρώτη χρηματοδότηση που θα γινόταν το 2012. Ομως αυτά τα χρήματα μόλις και μετά βίας άρχισαν να δίνονται ενώ οι πολλές αναπτυσσόμενες χώρες πιέζουν τις πλούσιες να αυξήσουν τα ποσά, πράγμα που μάλλον είναι απίθανο να συμβεί....

Ετσι δεκαέξη χρόνια συνεχιζόμενων ετήσιων διαπραγματεύσεων για το κλίμα οι ελπιδες για ουσιαστική πρόοδο είναι περιορισμένες. Η παγκόσμια οικονομική κρίση της νεοφιλελεύθερης οικονομίας αναγκάζει τις κυβερνήσεις να βάζουν την κλιματική αποσταθεροποίηση σε δεύτερη μοίρα έχοντας να αντιμετωπίσουν τεράστια εξίσου επείγοντα κοινωνικά προβλήματα..Οπως είπε η Κόννη Χέντεγκαρντ, υπεύθυνη της Ευρωπαϊκής Ενωσης για την αντιμετώπιση του κλίματος, «αυτό που προσπαθούμε είναι να σιγουρέψουμε οτι δεν θα αρχίσουμε να βαδίζουμε προς τα πίσω..». Αυτό που θα ήταν σημαντικό για φέτος θα ήταν να εξασφαλίσουμε συμφωνίες σε κάποια άλλα θέματα, όπως είναι π.χ. η προστασία των τροπικών δασών και η ανανέωση κάποιων συμφωνιών της Κοπεγχάγης....Βασικό είναι να ξανακερδίσουμε την εμπιστοσύνη που χάθηκε στην Κοπεγχάγη.

Ας ελπίσουμε οτι η νέα συνδιάσκεψη δεν θα έχει την τραγική κατάληξη της Κοπεγχάγης. Οπως δήλωσε ο αμερικανός διαπραγματευτής Τοντ Στερν ο πρόεδρος Ομπάμα  θα παραμείνει σταθερός στην δέσμευσή του για μείωση των εκπομπών κατά 17%, μέχρι το 2020, παρά τις αντιδράσεις της Γερουσίας. Ας μην ξεχνάμε οτι απο τους 20 υποψήφιους για τη Γερουσία μόνο ένας παραδέχεται την ύπαρξη του προβλήματος της κλιματικής αλλαγής. Οι άλλοι υποστηρίζουν οτι «πρόκειται για αριστερή προπαγάνδα» και δεν δέχονται την άποψη της επιστημονικής κοινότητας για την ευθύνη της ανθρωπότητας για την υπερθέρμανση του πλανήτη.

Το μόνο ενθαρρυντικό σημάδι, που έρχεται απο βαθειά συντηρητικούς πολίτες π.χ. του Κάνσας, είναι η γενικευμένη προσπάθεια εξοικονόμησης ενέργειας, για μείωση της εξάρτησης  απο εισαγόμενα ορυκτά καύσιμα...Οι αγρότες της περιοχής ονειρεύονται επενδύσεις σε ηλεκτρονικά και ανεμογεννήτριες, που θα εγκαταστήσει η γερμανική Ζήμενς για την παραγωγή φθηνής και φιλικής για το περιβάλλον ενέργειας...

Πάντως στην προσυνεδριακή διάσκεψη της Κίνας τα πράγματα δεν ήταν καθόλου ευχάριστα. Ο σκληρός ανταγωνισμός των δύο μεγάλων ρυπαντών, της Β. Αμερικής και της Κίνας, απειλεί με αποτυχία όλες τις διαπραγματεύσεις. Οπως δήλωσε ο αμερικανός διαπραγματευτής Τζόναθαν Πέρσινγκ «οι συνέπειες μιας αποτυχίας  στην Κανκούν είναι κάτι που θα πρέπει να μας ανησυχεί όλους». Δεν παρέλειψε βάβαια να απαιτήσει απο τις αναπτυσσόμενες χώρες να δεχτούν διεθνείς ελέγχους των μέτρων που θα πάρουν για την προστασία του κλίματος. Είναι η γνωστή θέση της Αμερικής που δεν την δέχεται η Κίνα.  Μαυτό τον τρόπο η Αμερική προσπαθεί να ρίξει την ευθύνης μιας ενδεχόμενης αποτυχίας της διάσκεψης στην Κινα που αγωνίζεται να αποφύγει διεθνείς ελέγχους..

Κατά τους κινέζους η Αμερική δεν έκανε το καθήκον της  ούτε έδωσε χρήματα στις φτωχές χώρες ούτε τεχνολογία  και απαιτεί να δεχτούν οι άλλοι αυστηρούς ελέγχους.. Αυτό το θεωρεί εξοργιστικό και απαράδεκτο. Με τον τρόπο αυτό ο κινέζος διαπραγματευτής  επαναλαμβάνει την  γνωστή θέση της Κίνας : Ελεγχος θα πρέπει να γίνει μόνο στα μέτρα που θα έχουν την χρηματική στήριξη των βιομηχανικών χωρών. Μέτρα που παίρνει η Κίνα με τη θέλησή της  και τα πληρώνει η ίδια δεν είναι αποδεκτό να υπόκεινται σε κανένα έλεγχο...

Με τον τρόπο αυτό ένα θέμα που απασχολεί και αφορά όλη την ανθρωπότητα και τη ζωή πάνω στον πλανήτη κινδυνεύει να μετατραπεί σε αγώνα κοντόφθαλμων αναταγωνισμών δύο υπερδυνάμεων..που είναι σε θέση να  αποσταθεροποιήσουν και το κλίμα και τη διεθνή έννομη τάξη. Οσο για την Ευρώπη, πληροφορίες απο τις Βρυξέλλες αναφέρουν οτι το ευρωπαϊκό κοινοβούλιο αποφάσιε να παρέμβει για να αποκαταστήσει τον κάποτε ηγεμονικό ρόλο που είχε η ΕΕ σε θέματα προστασίας του περιβάλλοντος  και την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.

Οπως ολα δείχνουν ο αγώνας για τη προστασία του κλίματος και τη σωτηρία του πλανήτη θα είναι δύσκολος και άνισος. Θα χρειαστεί να συνεχιστούν ακόμη πιο συντονισμένες προσπάθειες όλων των ενεργών πολιτών, των προοδευτικών κομμάτων και των κινημάτων σε τοπικό, εθνικό και διεθνές/παγκόσμιο  επίπεδο...Αλλη ελπίδα  δεν υπάρχει.